De Erfgoedstem

Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie

Sporen uit Romeinse tijd in Overasselt

• 99 • Bron: De Gelderlander

Sporen uit Romeinse tijd in Overasselt

Wat ze er gedaan hebben en wie ze precies waren, is nog onduidelijk. Maar dát er in de Romeinse tijd bewoning in Overasselt is geweest – zoals al lang werd vermoed – is een feit. Archeologisch onderzoek van Bureau RAAP heeft dat aangetoond. De gemeente Nijmegen heeft het bureau ingeschakeld wegens de ontwikkeling van het Werklandschap aan de Schoonenburgseweg. Het onderzoek resulteerde in twee vindplaatsen: een van 1.500 vierkante meter en een van een hectare. Afgelopen week heeft het bureau de kleinere vindplaats laagje voor laagje afgegraven. Vervolgonderzoek op de grotere vindplaats, volgend jaar, moet meer duidelijkheid verschaffen.

Graf met opvarenden Batavia gevonden

• 146 • Bron: NOS

Graf met opvarenden Batavia gevonden

Archeologen hebben op een eilandje voor de Australische kust de resten gevonden van vijf opvarenden van de Batavia (zie video). Ze zijn in een gezamenlijk graf begraven, waarschijnlijk kort nadat het schip in 1629 op de klippen bij West-Australië liep. De ondergang van de Batavia is een van de meest beruchte scheepsrampen uit de geschiedenis van de VOC. Jarenlang was onduidelijk waar de Batavia precies was gezonken. Het wrak werd pas in 1963 teruggevonden en daarna gedeeltelijk gelicht. Archeologen vinden nog met enige regelmaat resten van slachtoffers terug op eilanden in de buurt, bekend onder de naam Batavia’s Graveyard.

Militaire begraafplaats opgegraven in Breda

• 44 • Bron: BN DeStem

Militaire begraafplaats opgegraven in Breda

Op een braakliggend terrein in Breda zijn 33 skeletten gevonden. Het vermoeden: een militaire begraafplaats, getuige de amputaties en schedellichtingen. De zware verwondingen en verminkingen die deze skeletten gemeen hebben zijn wat deze opgraving zo opwindend maakt. Op het terrein waar de skeletten zijn gevonden, lag van 1682 tot 1870 verdedigingslunet Coehoorn. De 33 mensen zijn in lijkkisten begraven na 1682, want de vondsten liggen boven de omwalling van de lunet. Stadsarcheoloog Erik Peters vermoedt dat het slachtoffers zijn uit de oorlog met de Fransen. De skeletten worden nader onderzocht, in januari volgen de eerste resultaten.

Mysteries van het VOC-schip Batavia verder ontrafeld: Nieuw massagraf ontdekt op Beacon Island

• 63 • Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Mysteries van het VOC-schip Batavia verder ontrafeld: Nieuw massagraf ontdekt op Beacon Island

Het vergaan van het Nederlandse VOC-schip de Batavia in 1629 op de kust van West-Australië werd gevolgd door een waar en gruwelijk drama op het vlak bij het wrak liggende Beacon Island. In drie maanden kwamen door muiterij en massamoord ruim 120 mensen om het leven. Een opmerkelijke gebeurtenis in de Nederlandse en Australische geschiedenis. Afgelopen weken hebben archeologen uit beide landen opnieuw menselijke resten ontdekt op ‘Murder Island’, zoals het eiland vaak wordt genoemd. Het onderzoek is onderdeel van het internationale samenwerkingsproject ‘Shipwrecks of the Roaring Forties’, waarvan het Maritiem Programma van de RCE een partner is.

Leidse vondst van de week | Een heiligdom in Oegstgeest?

• 118 • Bron: Erfgoed Leiden

Leidse vondst van de week | Een heiligdom in Oegstgeest?

Waar geloofden mensen in voordat het Christendom zijn intrede deed? Heel soms lukt het om een tipje van de sluier op te lichten. Dit lijkt gelukt in Oegstgeest. Tijdens een archeologische opgraving in 2014 werden naar alle waarschijnlijkheid resten gevonden van een cultusplaats. Een heiligdom, waar in de open lucht bepaalde rituelen werden uitgevoerd om de goden gunstig gestemd te houden. Vooral de vorm, de aanwezigheid van vondstconcentraties in de greppelstructuur en de geïsoleerde ligging in het landschap wijzen in die richting. Daarnaast is de structuur in omvang vergelijkbaar met eerder gevonden plattegronden van cultusplaatsen.

Spectaculaire vondst: nóg een verborgen ruimte in de Piramide van Cheops

• 159 • Bron: De Volkskrant

Spectaculaire vondst: nóg een verborgen ruimte in de Piramide van Cheops

Een ongelooflijke ontdekking in de Piramide van Cheops, ook wel Grote Piramide genoemd; verstopt boven de beroemde ‘grote galerij’ moet zich nóg een enorme, langwerpige holte bevinden. Drie universitaire onderzoeksteams hebben dat onafhankelijk van elkaar vastgesteld door te meten hoe bepaalde deeltjes door de piramide schieten. De verborgen ruimte moet zo’n 8 meter hoog zijn, 1 tot 2 meter breed, en 30 tot misschien wel 50 meter lang. In feite doet het “sterk denken aan de grote galerij zelf”, aldus de Franse onderzoeksleider Mehdi Tayoubi. Het team hoopt dat vervolgscans meer details kunnen geven: een stapsgewijs proces, dat jaren zal duren.

Weer stap gezet in sloop pand Anneke de Bruijn in Asten

• 77 • Bron: Peelbelang Online

Weer stap gezet in sloop pand Anneke de Bruijn in Asten

De bezwaren van Stichting Anneke de Bruijn tegen de sloop- en nieuwbouwplannen voor het vervallen pand aan het Koningsplein in Asten zijn ongegrond verklaard. De voorzieningenrechter in Den Bosch oordeelt dat “het belang van het behoud van monumenten, hoe zwaarwegend het ook kan zijn, geen absoluut belang” is. De rechter staat achter de afwegingen die de gemeente Asten eerder dit jaar heeft gemaakt. Stichting Anneke de Bruijn kan zich vinden in de beslissing van de voorzieningenrechter. De stichting is benieuwd wat voor archeologisch onderzoek zal plaatsvinden en wat dit voor nadere inzichten kan geven.

Archeologen op zoek naar botten in de Eusebiuskerk

• 54 • Bron: De Gelderlander

Archeologen op zoek naar botten in de Eusebiuskerk

Archeologen gaan begin november proefsleuven hakken in de Arnhemse Eusebiuskerk, om te bezien of er onder de vloer nog menselijke botten liggen. De Stichting Eusebius Arnhem wil de bestaande opslagkelder vergroten, maar moet dan wel weten of er nog restanten liggen van de talrijke graven die in vroeger dagen in de kerk hebben bestaan. Het is niet bekend of die zijn geruimd na de verwoesting in de oorlog en de wederopbouw. “Vinden we de skeletten nog op hun oorspronkelijk plek, dan moeten we een flink archeologisch traject in”, zegt Petra van Stijn, directeur van de Eusebius.

Grootschalig archeologisch onderzoek in Oss

• 66 • Bron: Brabants Dagblad

Grootschalig archeologisch onderzoek in Oss

De argeloze passant denkt waarschijnlijk dat met het grondwerk voor het bouwproject Mettegeupel Oost in Oss is begonnen. Maar de graafmachine en de mensen tussen de zandhopen houden zich niet bezig met de toekomstige bebouwing van 84 nieuwe huizen. Zij brengen juist in kaart wat hier in het verleden was. “We staan hier midden in een huis uit de Romeinse tijd”, stelt Michael Bot van ADC Archeologie. De zwarte vlekken in het witte zand waren de boomstammen of palen die het dak van het huis uit de eerste eeuwen van onze jaartelling droegen.

Vikingen en hun ‘islamitische’ inscripties (€)

• 166 • Bron: Trouw

Vikingen en hun 'islamitische' inscripties (€)

Het is de negende eeuw, een Viking wordt in haar bootgraf gelegd ten noorden van Uppsala in Zweden. Tien eeuwen later doen de borduursels op een in het graf gevonden linnen band de Zweedse archeoloog Annika Larsson voorkomen als Arabische tekst. Ze vermoedt dat begrafeniskostuums uit de tijd van de Vikingen zijn beïnvloed door de islam. Britse en Amerikaanse kwaliteitskranten nemen het nieuws over. Maar kenners van het Arabische schrift verwijzen haar theorie meteen naar het rijk der fabelen. Zo ook arabist Marijn van Putten van de Universiteit Leiden: “Het ziet er gewoon uit als decoratie.”

In Duitsland ontdekte tanden zetten onderzoekers voor raadsel

• 69 • Bron: Scientias

In Duitsland ontdekte tanden zetten onderzoekers voor raadsel

Nabij de Duitse plaats Eppelsheim zijn tanden van zo’n 9,7 miljoen jaar oud gevonden die overeenkomsten vertonen met de tanden van een Afrikaanse mensachtige: Australopithecus afarensis. De A. afarensis leefde echter niet alleen miljoenen jaren later, maar ook op een ander continent. Ervan uitgaande dat de tanden afkomstig zijn van een mensachtige zijn er twee opties. Eén: de Duitse mensachtige was verwant aan de Afrikaanse mensachtige. Deze primatenfamilie was dus eerder in Europa dan in Afrika. Twee: de twee mensachtigen zijn niet verwant. De gelijkenis is het resultaat van convergente evolutie. Het vervolgonderzoek is in volle gang.

Opgravingen in Cuijk zijn vrijwel zeker van Romeins badhuis

• 55 • Bron: Omroep Brabant

Opgravingen in Cuijk zijn vrijwel zeker van Romeins badhuis

Na veel onderzoek stellen archeologen dat Cuijk een Romeins badhuis heeft gehad. Ze doen dat “met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid”. Het badhuis stamt vermoedelijk uit de eerste eeuw. Deze week werden nog meer Romeinse resten gevonden bij rioleringswerkzaamheden in de Grotestraat. Het gaat om resten van een Romeins beeld, luxe aardewerk en brokstukken van muurschilderingen. Deze resten duiden nog extra op de aanwezigheid van het Romeinse badhuis. Wethouder archeologie Rob Poel: “Na de opgravingen van deze week lijkt het steeds duidelijker te worden dat Cuijk in de Romeinse periode een belangrijke vestigingsplaats is geweest.”

Meest gelezen (week)

Meest gelezen (maand)

Meest gelezen (jaar)