Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
et de onthulling van een informatiepaneel en korte fietstocht door de wethouders Wassenaar (Wassenaar) en Knape (Katwijk) en burgemeester De Lange als voorzitter van Erfgoedlijn Atlantikwall is maandag de herinneringsroute Vliegveld Valkenburg geopend. De Herinneringsroute Vliegveld Valkenburg voert de fietser ruim veertien kilometer langs historische plaatsen en cultureel erfgoed zoals de tankgracht, een restant van de Atlantikwall en het barakkendorp.
BOEi, eigenaar van het voormalige administratiegebouw te Huisduinen waar sinds 2019 het Atlantikwall Centrum is gevestigd, is het afgelopen jaar op zoek gegaan naar verhalen over dit gebouw uit 1942, in de volksmond ook wel bekend als het ‘Casino’. Het project ‘Mensen Vertellen over het Casino’ leverde tientallen bijzondere verhalen en foto’s op, te bekijken op boei.nl. De online presentatie valt samen met de heropening van het Atlantikwall Centrum, na een maandenlange sluiting vanwege Covid-19.
John Heideman, amateur-historicus en schrijver, werd onlangs getipt door een vriend die een Atlantikwall-bunker uit de Tweede Wereldoorlog had ontdekt in de duinen bij Castricum. Na de oorlog werden veel bunkergroepen gesloopt, maar er bevinden zich nog steeds veel bunkers onder de duinen. Heideman verwacht dat er door de verstuiving op den duur meer, niet eerder ontdekte bunkers, bloot komen te liggen. “Het zal niet de eerste en niet de laatste bunker zijn die zich laat zien. Ze vormen allemaal nieuwe, kleine puzzelstukjes als het om de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Castricum.”
Binnenkort laat Peter de Krom een voormalige telefoonbunker van de Atlantikwall in Hoek van Holland verbouwen tot overnachtingsplek. De Krom werkt onder de vlag van Stichting Stelling 33 aan een non-profitproject, ‘Cocondo’ genaamd. De stichting wil oude bunkers langs de kust een nieuwe bestemming geven en er ‘betekenisvolle verblijfplaatsen’ van maken. Verbouwd met natuurlijk of hergebruikt materiaal. De inkomsten uit de overnachtingen worden geïnvesteerd in het behoud van het nationaal erfgoed en het herstellen van de omliggende natuur. Als de pilotbunker na een jaar succesvol blijkt te zijn, wordt doorgegaan met project Cocondo.
In het kader van 75 jaar bevrijding wil minister Van Engelshoven meer aandacht voor erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog. Daarom start de minister een procedure om de Waalsdorpervlakte en het Oranjehotel de status van een rijksmonument geven. Daarnaast trekt ze 2,5 miljoen euro extra uit voor de bescherming van Joods erfgoed en vraagt ze de RCE een nieuw plan te maken voor de Atlantikwall. Van Engelshoven: ‘De herinnering aan vrijheid houdt voor mij ook in dat we erfgoed uit deze periode blijven beschermen om de verhalen over oorlog en bezetting in heel Nederland te vertellen.’
College Castricum overweegt om de monumentale tankmuur in tweeën te breken, zodat er door de muur een fietspad kan worden aangelegd. Werkgroep Oud-Castricum vindt dit een verwerpelijk idee. De tankmuur is in 1943 neergezet door de Duitsers als deel van de Atlantic Wall en heeft daardoor een grote historische en emotionele waarde. De werkgroep heeft veel bijval gekregen van de fracties in de gemeenteraad.
Deze week is een nieuw online platform bezoekatlantikwall.nl gelanceerd dat alle activiteiten, evenementen én routes samenbrengt in één actuele landelijke kalender. De komende jaren zal steeds meer Atlantikwall-erfgoed aansluiten bij dit platform, waardoor bezoekers een volledig beeld krijgen van het aanbod in Nederland.
Het Casino in Huisduinen wordt omgebouwd tot Atlantikwall Centrum. Het centrum gaat medio 2019 open en toont de geschiedenis van de verdedigingslinie die nazi-Duitsland in de Tweede Wereldoorlog liet aanleggen langs de West-Europese kust. Wat in de volksmond het Casino heet, was in werkelijkheid een administratiegebouw van Duitse officieren. Het bijzondere aan het pand is de representatieve stijl waarin het is ontworpen, compleet met zuilen en trappartijen. Door brandstichting veranderde het Casino zeven jaar geleden in een ruïne. In de ‘oude schil’, die niet wordt hersteld, wordt een ‘moderne doos’ geplaatst, waarin het Atlantikwall Centrum wordt ingericht.
Meer dan 350.000 inwoners van de Nederlandse kuststreek werden tussen 1942 en 1945 gedwongen geëvacueerd voor de aanleg van de Atlantikwall. Voor het creëren van vrij schootsveld werden daarnaast nog eens 15.000 woningen en gebouwen gesloopt. Bovendien zetten de Duitsers vanaf begin 1944 ook nog eens grote delen van de kuststreek onder water om een geallieerde opmars te verhinderen. Dit nog steeds nauwelijks bekende verhaal is nu voor het eerst grondig gedocumenteerd in het boek Verdreven voor de Atlantikwall: Ontruiming en afbraak van de Nederlandse kuststreek 1942-1945.
Het Waddenfonds heeft de subsidieaanvraag voor het project ‘Atlantikwall in het Waddengebied’ volledig gehonoreerd met een bijdrage van 2,9 miljoen euro. Het project ontsluit in drie en een half jaar zes locaties van de voormalige Atlantikwall in Noord-Holland, Friesland en Groningen. Bunkers worden toegankelijk gemaakt, er wordt informatie over de Tweede Wereldoorlog in het Waddengebied ontsloten, er komen fiets- en wandelroutes en een educatief programma. De projectleiding berust bij Zeestad in Den Helder. De totale kosten van het project bedragen 4,4 miljoen euro.
De Atlantikwall, de Verborgen Grens, een educatieve film over de door de bezetter opgeworpen kustverdediging in Nederland, is vanaf vandaag te zien in verschillende musea. De film is voornamelijk bedoeld als onderdeel van een educatieprogramma voor kinderen van groep 7 en 8. De film bevat niet eerder getoond filmmateriaal en foto’s uit privécollecties en archieven. De kijker krijgt zo een authentiek beeld van het leven in de Nederlandse kuststreek tussen 1940 en 1945.
De Stichting Atlantikwall Museum Scheveningen is de afgelopen weken druk bezig geweest met de renovatie van ‘Bunker 67’ in Kijkduin. De bunker die de afgelopen 70 jaar steeds verder in verval is geraakt is weer uitgegraven. Het doel is om de bunker met Open Monumentendag open te stellen.
