Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Heemschut’s commissie Fryslân is bezorgd over de komst van een grote Aldi aan de Hoofdstraat in Gorredijk. De nieuwbouw van de supermarkt kan het karakter van het dorp ernstig aantasten. In een brief naar de gemeenteraad uit Heemschut haar zorgen en biedt zij aan mee te denken over de ontwikkeling.
De provincie Noord-Holland blokkeert de bouw van het vakantiepark achter het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. De plannen waren al eerder na hevig protest flink aangepast, maar ook de aangepaste plannen kunnen de goedkeuring van de provincie niet dragen. Volgens Erfgoedvereniging Heemschut waren er tal van zaken nog onvoldoende in het aangepaste bestemmingsplan en daarom heeft zij de provincie gevraagd om in te grijpen.
De voormalige synagoge in Vriezenveen (Overijssel), die al jaren in slechte staat verkeerd, blijft bestaan. De eigenaar wilde het monument slopen, maar gemeente Twenterand heeft geweigerd een vergunning te verlenen. Heemschut en het Cuypersgenootschap drongen eerder bij de gemeente aan om de vergunning te weigeren. De synagoge is een zeldzaam voorbeeld van een kleine 19e eeuwse plattelandssynagoge. Door de bescheiden omvang is de synagoge goed her te bestemmen.
Nij Ylostins is een bijzonder wooncentrum uit 1972 in IJlst waar ouderen zelfstandig kunnen wonen. Nu moet het wooncentrum verduurzaamd worden. Elkien, de eigenaar van Nij Ylostins, kiest voor sloop en nieuwbouw in plaats van renovatie en verduurzaming. Hier is veel weerstand tegen. Gemeente Súdwest Fryslân is aan het kijken naar een oplossing. HeemschutFryslân van Erfgoedvereniging Heemschut en de Dryltser Kring vragen een gemeentelijke monumentenstatus aan voor het centrum. Nij Ylostins maakte deel uit van het programma ‘Experimentele Woningbouw’, met als doel het verbeteren van volkshuisvesting en woonzorg.
Erfgoedvereniging Heemschut heeft in brief aan B&W van gemeente Groningen gevraagd het maatschappelijke karakter en de (semi-) openbaarheid van het Pepergasthuis te borgen. Daarnaast wordt gevraagd om de erfgoedverordening van toepassing te verklaren op de inboedel van het gasthuis. De inboedel is in de loop van 600 jaar bijeengebracht. Veel van de goederen zijn onlosmakelijk verbonden met het gasthuis en daarmee met de historie van de stad. Met een erfgoedverordening kan de inboedel beschermd worden, wat het uiteenvallen van de verzameling zal voorkomen.
Commissie Zuid-Holland van erfgoedvereniging Heemschut heeft de gemeentelijke monumentenstatus aangevraagd voor het multifunctionele gebouw Het Anker in Hazerswoude-Rijndijk. Het Anker, ontworpen door Ton Albert in 1971-1977, is een vroeg voorbeeld van organische architectuur en zeer typerend voor maatschappelijke ontwikkelingen in de jaren 70. Het gebouw is daarom volgens Heemschut van grote cultuurhistorische waarde. De gemeente moet nu over de aanvraag beslissen.
Erfgoedvereniging Heemschut heeft gemeente Amsterdam gevraagd het UvA Service & Informatiecentrum, gebouwd 1993-1995 naar een ontwerp van Theo Bosch, aan te wijzen als gemeentelijk monument om te voorkomen dat het gebouw wordt gesloopt. HuisvestingsOntwikkeling van de Universiteit van Amsterdam (UvA) wil, in het kader van herontwikkeling van het Binnengasthuisterrein, het gebouw slopen om er een nieuwe onderwijsbalie neer te zetten. Volgens Heemschut is dit bouwtechnische goede en karakteristieke gebouw juist geschikt voor de nieuwe functie en is sloop zonde.
Het bijzondere mozaïek van Joop Kruip uit 1970, dat niet behouden kon worden bij de renovatie van de Utrechtse middelbare school waar het kunstwerk in de gevel zat, heeft een nieuwe bestemming gekregen op de kopgevel van een nieuwbouwproject in de wijk Hoograven. De herplaatsing is het werk van Werkgroep Monumentale Kunst van Heemschut, gemeente Utrecht en het schoolbestuur, die samen op zoek zijn geweest naar een nieuwe bestemming voor het kunstwerk. Na een zorgvuldige restauratie is het mozaïek onlangs aan de wijk gepresenteerd.
De eigenaar van de vervallen boerderij aan de Industrieweg in Mijdrecht geeft gehoor aan het gerechterlijk bevel het rijksmonument zo snel mogelijk op te knappen. De gemeente Ronde Venen nam maatregelen tegen voordurende verval van de boerderij. Het verwaarlozen van een monument is strafbaar.
Heemschut heeft samen met de Stichting Historische Sociëteit Enschede-Lonneker en Het Cuypersgenootschap de monumentenstatus aangevraagd voor Hotel Rodenbach in Enschede. De erfgoedbeschermers dringen er bij de gemeente op aan het karakteristieke pand zo snel als mogelijk de monumentenstatus te geven om sloop te voorkomen.
De monumentale sierramen van het in 2001 gesloopte kantoor van N.V. Machinefabriek en IJzergieter “Holland Bergen op Zoom” hebben een nieuwe plek gekregen bij Bruijs Jachtbouw. De sierramen, ontworpen door Wim Wagemans in 1961, zijn een mooi voorbeeld van wederopbouwkunst. Na de sloop van het kantoor heeft de Werkgroep Monumentale Kunst van Erfgoedvereniging Heemschut zich samen met gemeente Bergen op Zoom, Snepvangers Glasservice BV en Bruijs Jachtbouw ingezet voor de restauratie en de herplaatsing van de beschadigde ramen.
Christian Pfeiffer, beleidsmedewerker bij Erfgoedvereniging Bond Heemschut, Joanne te Winkel, programmaleider ‘Een nieuwe tijd’ bij Gelders Genootschap en Daniël van Zee, restauratiemedewerker en projectuitvoerder bij Bouwburo Vitruvius, zijn de drie finalisten van het Monumententalent 2019. Tijdens het Monumentencongres op 7 november in Deventer zal de winnaar bekend worden gemaakt, deze ontvangt een naar eigen wens in te vullen ontwikkeltraject ter waar de van €7.000. De talentprijs wordt elk jaar georganiseerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
