Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
In het kader van de ontwikkeling van een duurzaam toekomstperspectief voor het religieuze erfgoed in Nederland; de zogenaamde ‘kerkenvisies’, vindt de Nederlandse Tuinenstichting (NTs) het belangrijk dat de kerkenvisies over meer dan alleen de gebouwen gaan. Veel kerkgebouwen en kloosters zijn omringd door groen, vaak als historisch onderdeel van het complex.
In 2018 gingen zes pilotgemeenten van start met het opstellen van een kerkenvisie. Tessa Beckman, coördinator van de pilot van de gemeente Amersfoort, vertelt over de eerste ervaringen. Eén van haar tips aan gemeenten die een kerkenvisie gaan opstellen: weet wat er speelt en bouw een netwerk op. “Bij de eerste gesprekken met de kerken en genootschappen in Amersfoort kwam er hier en daar best wat irritatie over ervaringen met de gemeente in het verleden naar voren. (…) Mensen werden nog wel eens van het kastje naar de muur gestuurd.”
Steeds meer kerken komen leeg te staan. Sloop dreigt. Minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap stelde daarom onlangs 13,5 miljoen euro beschikbaar om ‘kerkenvisies’ te ontwikkelen: een gezamenlijk toekomstplan voor alle kerken in een gemeente. “Het is een enorme opgave. Het water staat veel kerkeigenaren aan de lippen”, zegt projectleider Frank Strolenberg van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Betrokkenen hebben vaak tegengestelde belangen en ideeën. Een erfgoedorganisatie wil graag monumentale kerken behouden, bewoners het icoon in hun dorp of wijk, overheden hechten aan een maatschappelijke invulling. “Keuzen worden onvermijdelijk.”
Het ministerie van OCW stelt 9,5 miljoen euro beschikbaar voor het opstellen van kerkenvisies en 2 miljoen euro voor het ondersteunen van vrijwilligers in de kerk. Dat zei minister Ingrid van Engelshoven maandag (19 november) tijdens de behandeling van de cultuurbegroting. De minister noemde drie toekomstmogelijkheden voor kerken. “Welke kerken willen we echt behouden voor de eredienst? Welke kerken krijgen een herbestemming? En welke kerken kunnen wellicht worden gesloopt?” Naast het praktisch ondersteunen van vrijwilligers in de kerk, wil de minister een vrijwilligersprijs in het leven roepen.
