Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Maastricht wil de naar schatting vijf eeuwen oude stadsmuur, waarvan een zes meter lang gedeelte afgelopen zaterdag instortte, snel opbouwen. Hiervoor worden deze week plannen gemaakt. Het is nog niet bekend wat de instorting heeft veroorzaakt. De stadsmuur zou dit jaar al worden gerestaureerd.
Vorige week werd het project Terra Mosana gepresenteerd, om erfgoed in de Euregio te onderzoeken, te digitaliseren en in 3D te presenteren. Virtuele varianten van archeologische vindplaatsen en monumenten worden samengebracht op een internetplatform, een fictief grondgebied van de Euregio Maas-Rijn: Terra Mosana. Het is een initiatief van de Universiteit van Luik. Naast de steden Luik, Aken, Maastricht en Tongeren werken ook RWTH Aken en de universiteiten van Leuven en Maastricht mee. Het budget is 4,6 miljoen euro, waarvan de helft bestaat uit subsidie van Interreg, een Europees programma dat zich inzet voor grensvervaging in Europa.
Een honderd jaar oude replica van de Nachtwacht in de grotten in Maastricht wordt opgeknapt. De houtskooltekening is in de loop der jaren verweerd, beklad en beschadigd. Daarom laten Natuurmonumenten en Maastricht Marketing het kunstwerk restaureren. Aan het begin van de 20e eeuw werd het beroemde schilderij van Rembrandt op ware grootte nagemaakt op een mergelwand in de Grotten Zonneberg door kunstenaar Jules Sondeijker. Sindsdien is het kunstwerk ernstig in verval geraakt. De restauratie moet in het voorjaar klaar zijn.
De transformatie van het Eiffelgebouw in Maastricht nadert haar voltooiing. Het voormalige fabrieksgebouw wordt na tien jaar leegstand herontwikkeld tot locatie van The Student Hotel, loftwoningen, kantoorruimten en publiekstoegankelijke functies. Van een gesloten industrieel complex verandert De Eiffel in een open en gastvrij hart van het nieuwe Sphinxkwartier. In een video vertelt architect Olivier Graeven over zijn liefde voor industriële gebouwen en licht hij toe vanuit welke uitgangspunten Braaksma & Roos Architectenbureau het ontwerp voor restauratie en herontwikkeling van het rijksmonument heeft benaderd.
Bij baggerwerkzaamheden door Consortium Grensmaas in Bosscherveld in Maastricht, is een zeldzaam zwaard uit de achtste, negende of tiende eeuw gevonden. “Dit zie je maar zelden”, verzekert archeoloog Jan Roymans. “We hebben tijdens de werkzaamheden al meer wapens gevonden. Werpbijlen, stukken van zwaarden. Maar dit zwaard is nog intact en dat is een zeldzaamheid. IJzer vergaat snel, het roest, het breekt. Ook het baggerproces kan schade aanrichten.” Het zwaard is overgebracht naar een restauratielab. Daar worden röntgenfoto’s gemaakt om te kijken of eventuele versieringen of inscripties meer kunnen vertellen over de herkomst van het zwaard.
De restauratie van een aantal schilderijen en een stuk behang uit het Maastrichtse stadhuis is gestart. Het stadhuis zelf is meer dan een jaar dicht geweest, voor een flinke opknapbeurt. En nu zijn een aantal spullen uit dat stadhuis dus aan de beurt. De restauratie gebeurt in het Bonnefantenmuseum in Maastricht. De restaurateurs moeten heel voorzichtig en secuur te werk gaan. En alsof dat normaal gesproken niet al moeilijk genoeg is, kunnen de restaurateurs zich verheugen op pottenkijkers. De restauratie is namelijk openbaar (zie video).
De lobby duurde jaren. Niet voor niks: de resten van de Romeinse Brug op de Maasbodem in Maastricht zijn erkend als rijksmonument. Historici attendeerden de overheden een aantal jaren geleden op het sluipende gevaar van hard stromend Maaswater, de steeds drukkere scheepvaart op de Maas en waterverontreiniging voor de brugrestanten, die internationale betekenis is toegedicht voor de Romeinse bruggenbouwhistorie. De brug is in minimaal drie fasen gebouwd en is ten minste in gebruik geweest van de eerste tot de vierde eeuw na Christus. Alleen in het Duitse Mainz zijn vergelijkbare resten van zo’n brugconstructie gevonden.
Maastricht maakt te weinig gebruik van zijn erfgoed. De geschiedenis van de stad moet beter zichtbaar worden, vinden vier erfgoedinstanties die gaan samenwerken. Onder de noemer Erfgoed Beweegt is een samenwerking gestart tussen het Regionaal Historisch Centrum Limburg, Stichting Schatkamer Sint Servaasbasiliek, Stichting Maastricht Vestingstad en Stichting Science and Industry. Maastricht doet zichzelf nu tekort, vinden de initiatiefnemers. De initiatiefnemers willen daarom projecten starten om het erfgoed beter zichtbaar te maken en te promoten. De eerste gezamenlijke activiteit is een expositie in de kruisgang van de Sint-Servaasbasiliek die woensdag is geopend.
De komende dagen komen in Maastricht bijna tweeduizend archeologen uit heel Europa bij elkaar. De bijeenkomst vormt het grootste archeologische congres dat ooit in Nederland is gehouden.
Bij archeologisch onderzoek in de oude fabriekshallen van de Sphinx aan de Boschstraat in Maastricht zijn oude ovens van de Sphinx en resten van het Penitentenklooster (gesticht 1673) aangetroffen. Dat heeft de gemeente Maastricht vandaag bekendgemaakt. Het onderzoek is gedaan omdat op de plek tussen het Eiffelgebouw en de Boschstraat binnenkort wordt begonnen met de bouw van de nieuwe bioscoop van Pathé. Omdat de bioscoopzalen verdiept worden aangelegd is vooraf archeologisch onderzoek uitgevoerd.
Het duurt nog even voor het zover is, maar de gemeente Maastricht en de provincie Limburg vinden het zulk geweldig nieuws dat ze het nu al groots aankondigen. Het jaarlijkse congres van de Europese Vereniging van Archeologen The European Association of Archaeologists, EAA, wordt in 2017 in Maastricht
Het heeft een poos geduurd – sinds 2006 om precies te zijn – maar de megaklus is bijna ten einde. Eind deze maand wordt begonnen met de laatste fase van de restauratie van Fort Sint Pieter: de muren en de toegang tot het pittoreske fort op de Sint Pietersberg. Het gaat om de laatste omvangrijke werkzaamheden uit het omgevingsplan van de gemeente Maastricht en Natuurmonumenten.
