Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Onder de naam “Filmtheater Slachtstraat” zullen Jos Stelling en het Utrechts Monumentenfonds de komende periode de haalbaarheid van een nieuw filmtheater in het voormalige filmhuis ’t Hoogt aan de Slachtstraat 5 onderzoeken. Vandaag kondigen zij gezamenlijk de lancering van deze samenwerking aan. Daarmee blijft de culturele bestemming van dit complex behouden.
In de vorming van de stad Utrecht vervulden de stegen een onmisbare rol. Stegen zijn er in soorten en maten, ook een hof, achterom of slop behoort tot de verzameling. Na inventarisatie van alle stegen in de ‘Oude Stad’ is eind 2019 een boek, een rapport en een stegenkaart verschenen. Het boek Tussen Zwaansteeg en Achterom is hier te bestellen. Alle 3 publicaties zijn als pdf beschikbaar.
Erfgoedorganisatie BOEi uit Amersfoort vindt dat het Rijksvastgoedbedrijf bij verkoop van monumenten alleen kijkt naar geld en niet naar erfgoedwaarden. Steen des aanstoots is de verkoop per opbod van de Elevator, een gemeentelijk monument in Utrecht nabij de voormalige Cereolfabriek. Met deze kraan werd de soja uit de schepen gehaald. Toen de Cereolfabriek vanwege explosiegevaar sloot, werd de kraan aan het Merwedekanaal eigendom van Rijkswaterstaat.
De ‘sobere en doelmatige’ restauratie van de Utrechtse Domtoren gaat beginnen. Firma Nico de Bont neemt de restauratie voor zijn rekening. Aan het ‘icoon van de stad’ wordt de komende jaren van boven naar beneden gewerkt. Bak-en natuurstenen zullen worden vervangen, lei- en loodwerk wordt hersteld en de kap wordt opnieuw geschilderd. Voor bezoekers is naast de spitstoren een platform gebouwd, omdat de trans niet meer bereikbaar is. Het miljoenenproject zal nog tot eind 2024 duren.
Drie jaar lang werkte museum Speelklok aan de restauratie van een bijzondere orgelklok, die werd gemaakt door Koninklijke klokkenmaker Charles Clay in 1738. De grote klus is nu afgerond. Afgelopen vrijdag was de klok voor het eerst te zien én te horen. In museum de Speelklok vormt de orgelklok nu het middelpunt van de Koninklijke Kamer.
De monumentale kraan van de vroegere Cereolfabriek in Utrecht staat te koop. De zogenoemde losinstallatie dateert uit 1978 en wordt namens het Rijksvastgoedbedrijf door een Utrechtse makelaar verkocht. De kraan moet een nieuwe bestemming krijgen. Gemeente Utrecht staat welwillend tegenover nieuwe plannen indien die te maken hebben met ‘cultuur en welzijn’. De uiteindelijke koper moet zelf in gesprek gaan met de gemeente over nieuwe plannen.
Negen Utrechtse schoolgebouwen zijn gemeentelijk monument geworden. Voor het eerst zijn er ook scholen die gebouwd zijn na de oorlog, toegevoegd aan de lijst. Er is gekeken naar de ‘betekenis van een schooltype voor de ontwikkeling van onderwijsmethodes en de stedenbouwkundige waarde in de wijk’. Met de status moeten de schoolgebouwen uit diverse bouw- en stijlperioden behouden blijven voor de stad.
Een jaar geleden deed het Utrechts Monumenten Fonds (UMF), na het vertrek van filmtheater ‘t Hoogt, het Utrechtse monumentale pand in de verkoop. Nu heeft het UMF laten weten het rijksmonument uit de verkoop te halen en op zoek te gaan naar nieuwe mogelijkheden. Dit besluit viel vanwege een langdurige discussie met Gemeente Utrecht over de hoogte van de afkoopsom voor het erfpachtcontract. De nieuwe functie zal binnen de huidige erfpachtvoorwaarden moeten vallen. Waarschijnlijk krijgt het pand weer een culturele bestemming.
Het bijzondere mozaïek van Joop Kruip uit 1970, dat niet behouden kon worden bij de renovatie van de Utrechtse middelbare school waar het kunstwerk in de gevel zat, heeft een nieuwe bestemming gekregen op de kopgevel van een nieuwbouwproject in de wijk Hoograven. De herplaatsing is het werk van Werkgroep Monumentale Kunst van Heemschut, gemeente Utrecht en het schoolbestuur, die samen op zoek zijn geweest naar een nieuwe bestemming voor het kunstwerk. Na een zorgvuldige restauratie is het mozaïek onlangs aan de wijk gepresenteerd.
Gemeente Utrecht heeft uiteindelijk toch een vergunning gegeven voor het verwijderen van het orgel uit het monumentale Leeuwenbergh Gasthuis. Stichting Vrienden van Leeuwenbergh had dit orgel uit 1954 verwijderd en het pand vervolgens verkocht aan Stadsherstel Utrecht. Gemeente Utrecht en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed meenden dat het orgel niet zonder vergunning verwijderd mocht worden, de voormalige en huidige eigenaren dachten van wel. Om een juridische strijd te voorkomen is er nu besloten om een vergunning te verlenen op voorwaarde dat het orgel op den duur weer naar Utrecht komt.
De nieuwe gevel van Hoog Catharijne in Utrecht gaat opgesierd worden met twee draken die ooit op het historische gebouw De Utrecht stonden. De twee beelden van zo’n 3000 kilo per stuk komen boven de ingang van het winkelcentrum. De Utrecht, een mooi jugendstilpand uit 1902, werd tot verdriet van velen in 1974 gesloopt. Het gebouw moest wijken voor het Gildenkwartier van Hoog Catharijne.
Voor het geboortehuis van kunstenaar Theo van Doesburg in de Teelingstraat in Utrecht is op 30 augustus een gedenksteen onthuld. Van Doesburg was één van de initiatiefnemers van De Stijl. Bij het horen van Theo van Doesburg gaat bij de meeste mensen geen belletje rinkelen. Dit in tegenstelling tot Gerrit Rietveld of Piet Mondriaan, beiden ook initiatiefnemers van De Stijl. Van Doesburg heeft echter veel invloed gehad op De Stijl en op de aanverwante kunstbeweging Bauhaus uit Duitsland.
