Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Archeoloog Yftinus van Popta (34) deed in de Noordoostpolder de ontdekking van zijn leven. Geleid door mysterieuze stipjes op oude landkaarten en uitputtend graafwerk in archieven vond hij de weg naar vier verdronken dorpen.
Het is dit jaar 25 jaar geleden dat Schokland als eerste monument van Nederland de status van Werelderfgoed heeft verkregen. Wie Schokland nog niet heeft gezien moet zeker eens een bezoek brengen aan de jarige. Het is de moeite waard.
Drie scheepswrakken in de Flevolandse klei dreigen te vergaan. Een laag beschermende folie moet ervoor zorgen dat het hout van de wrakken nat genoeg blijft, noodzakelijk voor behoud. Bij de inpoldering van de Zuiderzee zijn honderden scheepswrakken aan de oppervlakte gekomen. Van de 450 wrakken die bekend zijn, zitten er nog zeker 80 in de bodem. Die moeten daar vooral blijven, vindt de provincie. Volgens de provincie vormen ze samen “een uniek bodemarchief” dat alles vertelt over scheepsbouw, scheepvaart, handel, visserij en het leven van de mensen in het gebied.
Een “bizarre vondst”. Zo noemen de archeologen het glazen drankflesje dat werd aangetroffen in het scheepswrak bij Rutten. Ondanks de losse kurk zat er namelijk nog steeds sterke drank in. “300 jaar oud… Wat voor drank zou het zijn?” vragen de archeologen van het Groninger Instituut voor Archeologie van de Rijksuniversiteit Groningen zich af. Het wrak is van een grote bewapende – waarschijnlijk Engelse – koopvaarder met een geschatte lengte van 30 tot 35 meter, die vermoedelijk tussen 1715 en 1720 is vergaan op de Zuiderzee. De opgraving vindt plaats omdat het wrak bedreigd wordt door inklinkende grond en landbouw in de polder.
Bij het Friese dorp Molkwar ligt in de dijk langs het IJsselmeer een nog vrijwel compleet sluisje. Het sluisje is dicht gestort in 1958, de sluiswachterswoning staat er nog altijd naast. Een hardstenen trap in de dijk en een palendam herinneren aan het vissershaventje aan de Zuiderzee. Het sluisje en de palendam kennen, net als vrijwel al het dijkgebonden erfgoed, geen cultuurhistorische bescherming. Erfgoedvereniging Heemschut vindt het belangrijk dat het sluisje en de palendam worden bewaard voor de toekomst en zet zich daarom in om ze mee te laten liften in het project Koppelkansen Friese IJsselmeerkunst.
Museum Schokland heeft vorig jaar 33.300 bezoekers getrokken. Dat zijn er 1.000 meer dan vorig jaar. Het gaat om het hoogste aantal bezoekers sinds de verzelfstandiging van het museum in 2015. De verwachtingen voor dit jaar zijn hooggespannen. Na een verbouwing van vijf maanden gaat de nieuwe vaste presentatie van het museum eind maart open voor het publiek. Een dynamische doorloop moet het worden, met veel interactie en ruimte voor het verhaal van Schokland dat ruim 150 jaar geleden nog een eiland was in de Zuiderzee. In 1995 werden eiland en omgeving uitgeroepen tot Nederlands eerste Werelderfgoed.
Vijf organisaties uit Huizen, Elburg, Harderwijk, Spakenburg en Bunschoten richten binnenkort de coöperative vereniging ZuiderzeeSpan op. Zij ondertekenen de intentieverklaring op 5 november 2014 op Botterwerf ‘de Hellege’ in Elburg. De Stichting Huizer Botters is een van de oprichters. De 5 organisaties hebben gemeen dat zij de visserijgeschiedenis van de Zuiderzee levend willen houden en het vakmanschap om Zuiderzeebotters varend te houden willen doorgeven aan nieuwe generaties.
