De Erfgoedstem

Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie

MENUMENU
  • Home
  • De Erfgoedstem
    • Redactie

      Nieuwezijds Kolk 28 1012 PV Amsterdam

      Nieuws melden: redactie@erfgoedstem.nl
    • Sponsors

      Onze sponsors Adverteren in de Erfgoedstem

      Over De Erfgoedstem Publiceren in de Erfgoedstem
    • Privacy

      CookiesPrivacy Verklaring

  • Nieuwsbrieven
    • Aanmelden Erfgoedstem Afmelden Erfgoedstem
    • Nieuwsbrief archief
    • Archweb mailinglist
  • Erfgoedagenda


    • Congressen, studiedagen en lezingen


    • Cursussen en workshops


    • Oproepen en calls
  • Erfgoedvacatures
    • Vacature plaatsenVacaturebank
  • Blogs
    • Op zoek naar Faro
    • Alma Hoekstra
    • Frank Strolenberg
    • Gertjan de Boer
    • Herbert-Jan Hiep
    • Jona Lendering
    • Johan Teters
    • Léontine van Geffen-Lamers
  • Over Erfgoedstem
  • Adverteren
  • Archeologie
  • Gebouwd erfgoed
  • Groen erfgoed
  • Museumnieuws
  • Zoek

Voorkom verwaarloosde Rijksmonumenten, wacht niet te lang

10 februari 2015 • 935 • Door erfgoedstem

Public Domain

Leegstand Foto: Cate, Menno ten via wikimeida

Wat te doen met rijksmonumenten met kapotte ruiten, goten of daken, waardoor weer en wind vrij spel hebben? Gemeenten zijn bevoegd om op te treden tegen verwaarlozing. Maar het is wel verstandig om daar niet te lang mee te wachten. MARIJN HEIJERS & RUBEN ABELING

De eigenaar van een bepaald rijksmonument overtrad de wet door het voortbestaan van het gebouw in gevaar te brengen. Dat oordeelde in augustus de hoogste bestuursrechter van Nederland, de Raad van State. Het pand was zodanig verwaarloosd dat onder meer het dak vol met gaten zat. Met een zogenoemde ‘last onder dwangsom’, een financieel pressie middel, wilde de gemeente de eigenaar ertoe aanzetten het pand weer wind- en waterdicht te maken.

Deze stelde echter onvoldoende geld te hebben voor het noodzakelijke onderhoud. Maar een eigenaar mag zijn monument niet in gevaar brengen, ongeacht zijn financiële situatie, aldus de rechter.

Verwaarloosde rijksmonumenten

Rijksmonumenten zijn het behouden waard. Daarom zijn ze beschermd. Het is verboden om een rijksmonument zonder vergunning te slopen, te verstoren, te verplaatsen of te wijzigen. Bovendien is het niet toegestaan om een rijksmonument te herstellen, te gebruiken of te laten gebruiken op een manier die het ontsiert of in gevaar brengt. In de jurisprudentie is bepaald dat zowel passief als actief verwaarlozen onder dit verbod valt.

Het is dus strafbaar om kapotte ruiten, goten en daken niet te herstellen, en om ramen en deuren langdurig open te laten staan, waardoor het ongehinderd in kan regenen. Ook moeten eigenaren van rijksmonumenten hun goten en regenpijpen goed laten functioneren om waterschade te voorkomen. Als zij onvoldoende maatregelen nemen om hun pand tegen weer en wind te beschermen, is de gemeente dus gerechtigd om handhavend op te treden. Dit gebeurt dan ook met enige regelmaat.

Anders dan verwacht

De zaak bij de Raad van State verliep echter anders dan verwacht. De eigenaar maakte het namelijk aannemelijk dat het niet mogelijk was om slechts de opgelegde maatregelen te nemen. Het herstel zou pas effectief zijn als het gehele gebouw aangepakt werd. De rechter kwam tot het oordeel dat de opgelegde last van de gemeente niet aansloot op de motivering in het besluit tot handhaving.

Daarom vernietigde de Raad het besluit van de gemeente. Uit deze uitspraak volgt dat een gemeente in de last onder dwangsom of bestuurs dwang moet omschrijven welke specifieke maatregelen een eigenaar moet nemen om het gevaar voor het voortbestaan van zijn rijksmonument te stoppen.

De gemeente zal dat van geval tot geval moeten beoordelen. Maatregelen die het monument slechts tijdelijk beschermen, zoals een zeil spannen, zullen doorgaans niet volstaan, maar duidelijk is wel dat algehele restauratie niet kan worden afgedwongen. Daarom is het ook van belang dat gemeenten tijdig ingrijpen. Op die manier is een eigenaar nog in staat om op betrekkelijk eenvoudige manier maatregelen te nemen, zonder dat het hele monument hoeft te worden aangepakt.

Marijn Heijers is beleidsjurist bij de directie Erfgoed en Kunsten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Ruben Abeling is jurist bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, m.a.heijers@minocw.nl & r.abeling@cultureelerfgoed.nl.

Nadere informatie: InfoDesk, info@cultureelerfgoed.nl.

Jurisprudentie: uitspraken van de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 1 februari 2012, zaaknummer 201101486/1/A2 en van 20 augustus 2014, zaaknummer 201308200/1/A1.

Dit artikel verscheen eerder in het Tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 2015 no. 1 pagina 23

  • E-mail
  • WhatsApp
  • Tweet

Gerelateerd

Categorie: Bedreigd Erfgoed, Beleid gemeente, Beleid rijk, Gebouwd erfgoed Tags: Grebbedijk

Reacties

  1. Joris van der Zanden zegt

    10 februari 2015 om 10:21

    Eeuwige zonde. Met specifieke maatregelen is verval vaak te stoppen, en wordt er tijd gecreëerd om plannen te maken. Tijd die vaak erg waardevol is.

    Beantwoorden

Trackbacks

  1. Hebben wij te veel monumenten, of onze zuiderburen te weinig? •De Erfgoedstem schreef:
    12 februari 2015 om 15:13

    […] maar ook voor het monument. Leegstaande en verwaarloosde monumenten (zie artikel erfgoedstem.nl/voorkom-verwaarloosde-rijksmonumenten-wacht-niet-te-lang) tref je daarom in Vlaanderen nauwelijks […]

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

We hebben zorg genomen om alle rechthebbenden voor hier gereproduceerde foto's te traceren, soms evenwel zonder succes. Iemand die in dit opzicht meent rechten te hebben wordt vriendelijk verzocht om contact op te nemen met de redactie van de Erfgoedstem.

Aanmelden nieuwsbrief


Bekijk eerdere nieuwsbrieven.

Populaire berichten & pagina’s

  • Amsterdam Museum: erfgoed en erfgoedtoerisme gaan niet altijd goed samen
  • Historicus en erfgoedexpert Ubbo Hylkema overleden
  • Het Brabantse landschap wordt volgebouwd
  • Marlo Reeders legt functie bij Nederland Monumentenland neer
  • Rapport: Buitenlandse inspiratiebronnen voor Nederlands archeologisch erfgoedbeheer
  • Film over grote restauratie van de Fraeylemaborg
  • Archeologen stuiten waarschijnlijk op resten van de Sytzama-stins in Warns
  • Nieuwe voorzitter voor de Nederlandse Tuinenstichting
  • Gezocht: verhalen over het ROZ-gebouw / de Bankastudios te Maastricht
  • Kasteel Neubourg, opnieuw beklopt en betast

Meest gelezen (week)

  • Het Brabantse landschap wordt volgebouwd
  • Amsterdam Museum: erfgoed en erfgoedtoerisme gaan niet altijd goed samen
  • Marlo Reeders legt functie bij Nederland Monumentenland neer
  • Historicus en erfgoedexpert Ubbo Hylkema overleden
  • Archeologen stuiten waarschijnlijk op resten van de Sytzama-stins in Warns
  • Kasteel Neubourg, opnieuw beklopt en betast
  • Vrijstaand schoolmeestershuis te koop voor 1 euro
  • Film over grote restauratie van de Fraeylemaborg
  • Faro-blog: Back to basics
  • Veranderingen in directie en aandeelhouders Hylkema Consultants

Meest gelezen (maand)

  • Het Brabantse landschap wordt volgebouwd
  • Verduurzaming en verkamering gevaar voor historische interieurs
  • De toenemende invloed van de 'Artist Impression'
  • Marlo Reeders legt functie bij Nederland Monumentenland neer
  • Moderne dakkapellen in Gouds weeshuis maken tongen los: passen ze wel bij het rijksmonument? (€)
  • Oproep: Stop de verkoop van Recreatieoord Hoek van Holland
  • Kijken: Historische locomotieven vegen rails schoon
  • Niets is zo duurzaam als een monument
  • Vrijstaand schoolmeestershuis te koop voor 1 euro
  • Woontorens naast Euromast en Park, ondanks negatief advies Rijksdienst Cultureel Erfgoed?

Meest gelezen (jaar)

  • Kasteel Neubourg, opnieuw beklopt en betast
  • In Drenthe en Overijssel stonden veel meer middeleeuwse kastelen dan gedacht
  • Verborgen kasteel Oud Haerlem blijkt 'enorm' te zijn
  • Vrijstaand schoolmeestershuis te koop voor 1 euro
  • Wonen in een monumentaal pand? 4 tips
  • 'Al ingestort' rijksmonument in Heumen zonder toestemming gesloopt
  • Oproep: Stop de verkoop van Recreatieoord Hoek van Holland
  • Eeuwenoude zandwegen nog steeds bedreigd
  • Beeldbank Amsterdam uitgebreid met 43.000 nieuwe foto's
  • Buurtbewoners komen in opstand tegen plannen Paleis Soestdijk

Copyright © 2021 Erfgoedstem · Site door buro KREAS

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.