Acht jaar geleden leek Buitenplaats Ockenburg met de zwaar verwaarloosde villa ten onder te gaan. Plannen van Nova Ontwikkeling leken deze historische plek te herbestemmen tot een conferentie hotel. 8000m Nieuwbouw was het plan dat omgeven is door een Natura 2000 gebied. De buitenplaats gesticht in 1654 door landheer Jacob Westerbaen, was van 1947-1996 in gebruik geweest als jeugdherberg en daarna ruim tien jaar antikraak bewoond. De ontwikkelplannen werden niet omarmd door een aantal betrokken buurtbewoners, noch door de bewonerscommissie Loosduinen. De gemeente vroeg aan de buurtbewoners om mee te denken over de toekomstige invulling. Aan een Loosduinse keukentafel werd in september 2012 een alternatief bedacht.
Een plan gebaseerd op burgerparticipatie. Aanvankelijk met scepsis bekeken door de gemeente, werd het burger concept in 2015 na vele gesprekken aanvaard. Vanaf dat moment maakte Buitenplaats Ockenburgh een stormachtige ontwikkeling door. Stichting tot Behoud van de Historische Buitenplaats Ockenburgh werd opgericht. Een legertje van al gauw 150 vrijwilligers pakte het verval op de buitenplaats aan. Het terrein werd opgeschoond, in de villa verscheen een pop-up restaurant, er kwam een parkeerplaats (te voorschijn) en er werd na historisch onderzoek, door vrijwilligers een ontwerp en een passende moestuin geschetst en aangelegd. Een belangrijk gebaar kwam van de gemeente Westland: Een kado in de vorm van een ‘state of the art’ kas, die ooit in het leven was geroepen als promotie kas voor groenten en fruit bij grote sportevenementen, maar te duur bleek…. Deze kas werd het 2e onderkomen voor het pop-up café tijdens de restauratie van de villa. En vorig jaar maakte het technische vrijwilligersteam de vleugel van de villa tijdelijk bruikbaar voor zalenverhuur.
Geld om waarde te creëren
In 2016/2017 werd villa Ockenburgh grondig uitwendig gerestaureerd. De kosten: 1,2 miljoen euro, opgebracht door de gemeente Den Haag en de Provincie Zuid-Holland. In 2018 werd het eigendom van de buitenplaats overgedragen aan de Stichting, die verantwoordelijk is voor de inwendige renovatie à 1,8 miljoen euro, welke in oktober 2019 van start is gegaan. Dankzij de financiële steun van cultuurfondsen, sponsoren en donateurs, de huurafdracht van het pop-up café en de materiële steun van talloze bedrijven in de buurt zijn de bouwkosten op (300.000 euro na) bijeengebracht. Met het bruikbaar maken van de historische villa als leerwerk restaurant met multi bruikbare zalen, kan de stichting de exploitatie rond krijgen om de buitenplaats behouden. Het culturele evenementenprogramma waar de vrijwilligers de afgelopen jaren aan werkten (ruim 50 per jaar) zullen blijven voortbestaan en zo ook zal er ruimte blijven voor werken in het groen door de vrijwilligers.
Hoewel Buitenplaats Ockenburgh tot doel heeft om zichzelf op den duur zonder subsidies te kunnen bedruipen, wordt met de hiervoor genoemde investeringen geen commercieel doel nagestreefd. Op Ockenburgh geldt een cultureel-maatschappelijk waardenstelsel. Vrijwilligers worden uitgenodigd mee te komen doen. Jong en oud, Westlands en Haags, hoger en lager opgeleid. Men zoekt aansluiting en contact: sommigen komen hiermee uit hun eenzaamheid of isolement, anderen zijn klaar om iets te doen om van hun buurt een fijnere plek te maken. Studenten en leerlingen vinden er stageplekken. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt doen nieuwe vaardigheden en ervaringen op. En de bezoekers, adopteren een balk in het oude plafond, een zaal of een appelboom in de moestuin, maar genieten ook van muziekoptredens, lezingen, cabaret, films en vele andere evenementen, dat men met elkaar verbindt. Natuurlijk ontbreekt in deze prachtige natuur lekker eten en drinken, daar niet aan.
Nieuw restaurant
In oktober 2019 startte de interne restauratie en verbouwing van Villa Ockenburgh, die in juli 2020 zal worden opgeleverd. Moer-en kinderbalken worden gerestaureerd, de centrale trap en oorspronkelijke, 17e eeuwse 8 hoekige zaal worden weer in de oorspronkelijke staat teruggebracht. Het gebouw wordt van de modernste duurzame installaties voorzien, zoals warmtepompen en zonnepanelen. Het Haags/Westlands bouwteam onder leiding van restauratie Aannemer Jurriëns werken samen met de RCE, Erfgoedtafel Landgoederenzone van de Provincie Zuid-Holland en Monumentenzorg Den Haag. Om de bouwkosten binnen het beschikbare budget te houden worden ook een aantal vrijwilligers ingezet. Een mooi voorbeeld van samenwerking. In juli 2020 zal een restaurant met multi-bruikbare zalen worden geopend. Na een intensieve selectieperiode is een ervaren sociaal ondernemende horeca-ondernemer gevonden die een concept zal realiseren dat past bij het burgerinitiatief Ockenburgh: een opleidingsbedrijf dat, naast een bij deze tijd passend en duurzaam horecaconcept, ook mensen gaat begeleiden en coachen naar een hoger niveau op de participatieladder.
Buitenplaats Ockenburgh leek zo kort geleden niet meer te redden. Echter door burgerkracht en het doorzettingsvermogen van velen kunnen we met trots zeggen dat de gemeente Den Haag en haar burgers er samen uit zijn gekomen. We zijn trots op het resultaat: ‘vertrouwen op Haagse kracht’
Geweldig!