Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Het Cultuurfonds voor Monumenten in Overijssel is uitgebreid. Eigenaren van een gemeentelijk monument of karakteristiek pand in Overijssel kunnen vanaf nu een laagrentende lening aanvragen voor het restaureren én het verduurzamen en/of herbestemmen van hun monument. Provincie Overijssel heeft hiervoor 400.000 euro extra beschikbaar gesteld in het Cultuurfonds voor Monumenten.
Niet komend jaar, maar in 2020 wordt een nieuwe poging gedaan om de Koloniën van Weldadigheid in Drenthe, Overijssel en België UNESCO-werelderfgoed te laten worden. Afgelopen zomer mislukte een aanvraag. Nu heeft ICOMOS, het adviesorgaan van UNESCO, aangegeven samen te willen werken aan een aangepast dossier. “Tegen deze samenwerking zeggen wij geen nee”, aldus de Drentse gedeputeerde Cees Bijl. Samen wordt gekeken hoe het belang van de geschiedenis van de koloniën beter kan worden verwoord. Minister Ingrid van Engelshoven heeft laten weten akkoord te zijn met het uitstel.
De Fliegerhorst in Teuge wordt een onderkomen voor een coöperatie van kunstenaars, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Een stadslab, een belevenispark, glaskunst, muziek, yoga en een restaurant zijn voorbeelden uit het bonte palet aan geplande activiteiten. Het conceptplan werd vorige week gepresenteerd door de winnaars van de Gelderse SteenGoed Challenge. De Fliegerhorst kent een rijke geschiedenis. In de oorlog was het een militair terrein van de Duitsers. Vanaf 1951 was het 20 jaar lang onderdeel van een kamp voor Molukkers. Daarna is Defensie eigenaar van het terrein geweest. Begin 2018 is het tot gemeentelijk monument aangewezen.
Gemeenten krijgen steeds vaker vragen van monumenteneigenaren over het aanbrengen van zonnepanelen op monumenten. Wat vinden erfgoedprofessionals? Zijn monumenten geschikt voor het aanbrengen van zonnepanelen? En welke gevolgen heeft het aanbrengen van zonnepanelen voor de monumentale waarden? Aan de hand van casussen uit Hilversum, Enkhuizen en Schagen, én toelichtingen op het overheidsbeleid en de actuele ontwikkelingen op het gebied van energieopwekking, gingen ambtenaren, erfgoedadviseurs, de provincie Noord-Holland en de RCE met elkaar in dialoog. Het verslag van de themabijeenkomst ‘Zonnepanelen op monumenten en in beschermde gezichten – Een gewenste situatie of niet?’ vindt u hier.
Er is een nieuwe website gelanceerd met informatie over 1.300 locaties in Gelderland die herinneren aan de Tweede Wereldoorlog. De website is een initiatief van stichting WO2GLD. Joost Rosendaal, voorzitter van de stichting: “De digitale kaart laat in één oogopslag zien dat Gelderland een zeer gevarieerd en groot aanbod heeft aan materieel en immaterieel erfgoed van de Tweede Wereldoorlog en waarom deze provincie zo sterk bepaald wordt door de oorlogsherinnering. Zowel scholieren en in de oorlog geïnteresseerden, als wetenschappelijk onderzoekers en museummedewerkers vinden hier een schat aan informatie. De oorlog is nooit ver weg in Gelderland.”
De provincie Friesland steekt geld in de restauratie van de molens De Hond in Paesens (54.000 euro) en De Miedemûne in Holwerd (49.000 euro). Gerard van Dijk van eigenaar De Fryske Mole is erg blij met het bericht. De twee molens zijn toe aan groot onderhoud, onder andere aan de wieken en de rietbedekking. Het werk begint nog dit jaar en zal voor de zomer van 2019 klaar zijn, is de verwachting. De provincie betaalt een derde van de kosten, de rest is geschonken uit het molenfonds van De Hollandsche Molen.
De Zeeuwse steden Goes, Middelburg, Terneuzen en Vlissingen willen samen met het provinciebestuur een gooi doen naar de titel culturele hoofdstad van Europa in 2033. Dat staat in het regioprofiel cultuur dat de Zeeuwse overheden naar cultuurminister Ingrid van Engelshoven sturen. “We willen de aantrekkelijkheid van onze provincie meer zichtbaar maken op het gebied van cultuur. Zeeland is land in zee en het culturele doorgeefluik tussen Holland en Vlaanderen. Zeeland voelt anders. Zowel de maritieme sfeer als het mediterrane gevoel hangen er in de lucht”, aldus gedeputeerde Ben de Reu.
Ruim voor de eerste auto’s de turborotonde in Nuth gaan gebruiken, hebben al botsingen plaatsgevonden. Bij kasteel Reijmersbeek is de provincie Limburg in aanvaring gekomen met een kasteelbaas en haar eigen historie. De inbreuk van de rotonde op het kasteel is groot. Had Reijmersbeek gespaard kunnen worden? In theorie wel, er waren 14 alternatieven. Maar na het doorrekenen van alle opties werd geconcludeerd dat dit de meest geschikte plek was. De RCE besloot niet te procederen tegen de rotonde. “Overheden bestrijden elkaar zo min mogelijk”, aldus adviseur erfgoed en ruimte Jon van Rooijen. “Duidelijk was dat de situatie complex is.”
Het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen schetst dat het aantal buitenlandse toeristen met minimaal 50 procent groeit van 18 miljoen in 2017 naar 29 miljoen in 2030. Reden voor het NBTC en het rijk om steviger in te zetten op spreiding. Voor Fryslân zijn de Afsluitdijk en het Woudagemaal, maar ook de Nationale Parken en het Waddengebied troefkaarten die nog veel beter kunnen worden ingezet, stelt Gertjan Elzinga. “Dat vereist wel visie, durf en lange adem. Een aanpak die met de Afsluitdijk inmiddels zijn vruchten afwerpt, kan ook voor een Gastvrij Fryslân 2030 heel goed werken. Als we er maar op tijd mee beginnen.”
Kasteel Borgharen heeft de Inspiratieprijs 2018 van het Prins Bernhard Cultuurfonds Limburg gewonnen. Het kasteel is gekozen tot meest inspirerende monument van Limburg en liet elf andere genomineerde monumenten achter zich. Tijdens de uitreiking van de prijs – 10.000 euro en een kunstwerkje – werd ook bekendgemaakt dat er een fonds komt voor de restauratie van monumentale interieurs in Limburg. De provincie Limburg stort 5.000 euro in het fonds. Dit bedrag wordt verdubbeld door het Prins Bernhard Cultuurfonds. Het fonds wordt genoemd naar een rond 1800 veelgevraagde architect, decorateur en meubelontwerper uit Maastricht: Matthias Soiron.
Het thema van de jaarlijkse Erfgoeddag, dit jaar op 18 oktober, was Ontstaan van Holland en hoe we het karakter van vroeger willen en kunnen behouden binnen de huidige moderne, ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkelingen. Zo leggen onder meer de sterk gerezen vraag naar nieuwe woningen, de energietransitie en de hervormingen in de landbouw een claim op onze ruimte, maar bieden zij ook de mogelijkheid om keuzes te kunnen maken. Keuzes waarbij de verbindende rol van het erfgoed een belangrijke bijdrage kan leveren.
Er moeten betere regels komen om de 39 Brabantse Van Gogh-monumenten te beschermen. Daarom wordt de komende tijd voor elk monument een erfgoedgedragscode ondertekend. Molen Vogelenzang in Lieshout is het eerste monument met zo’n code. Volgens Frank van den Eijnden van Van Gogh-Brabant komt de code er op neer dat de eigenaar van het monument, de gemeente, de provincie en Van Gogh-Brabant hun “uiterste best doen” om het monument en de omgeving te beschermen. “De bedoeling is vooral elkaar op de hoogte te houden van alle ontwikkelingen.”
