Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Amelisweerd wordt drukker en drukker. Daarom doen de provincie Utrecht en de gemeenten Bunnik en Utrecht er alles aan om recreanten te verspreiden over de regio. Daarbij krijgen ze een steuntje in de rug van een burgerinitiatief dat de Kromme Rijnstreek op de kaart heeft gezet. Het burgerinitiatief Geopark Heuvelrug wil kaart voor kaart de hele Heuvelrug onderzoeken. Het uiteindelijke doel is om van de Heuvelrug een UNESCO-geopark te maken.
Hoe maak je historische stads- en dorpskernen aardgasvrij en energieneutraal? En hoe ga je om met monumentale woningen in krimpgebieden? Wat kunnen we leren van waterbeheer in het verleden bij hedendaagse wateroverlast? Minister Ingrid van Engelshoven trekt € 20 miljoen uit om met behulp van erfgoed oplossingen te zoeken voor dit soort uitdagingen. Gemeentes en provincies verdubbelen dit bedrag tot een totaal van ongeveer € 40 miljoen. Vandaag ondertekende de minister met overheden en maatschappelijke organisaties de Erfgoed Deal in Madurodam.
Limburg is de rijkste archeologische provincie van Nederland. Bij De Vondst, het centrum voor archeologie in Limburg te Heerlen, worden veel van die bijzondere voorwerpen bewaard. Het is de archeologische schatkamer van Limburg. In de nieuwe vijfdelige documentaireserie ‘De Vondst’ staan de archeologische vondsten uit de Limburgse bodem centraal.
Fort Prins Frederik op Ooltgensplaat wordt met de restauratie van de geschutstoren, de kazerne, bastions, munitieopslagplaatsen en de poterne als krijgskundig historisch uniek element geheel in ere hersteld. Het rijksmonument zal middels herbestemming beleefbaar worden voor een groot publiek. Rik Janssen, gedeputeerde voor de provincie Zuid-Holland: “Ik ben trots op de erfgoedlijn Goeree-Overflakkee die het mogelijk maakt om met alle partners samen dit boegbeeld van het eiland een nieuw leven te geven. Het past uitstekend in de ambities van de provincie om de sociale en economische vitaliteit van het eiland Goeree-Overflakkee te ontwikkelen en te versterken.”
Er wordt bijna 17 miljoen euro geïnvesteerd in de versterking van de Friese IJsselmeerkust. De schade aan de kust ontstaat door de verhoging van het IJsselmeerpeil. Heemschut Fryslân heeft samen met het rijk, de provincie, en de gemeenten De Fryske Marren en Súdwest-Fryslân het traject ‘Koppelkansen IJsselmeergebied’ doorlopen. Uit het traject zijn vijf projecten gekozen onder de nieuwe naam ‘Versterking Friese IJsselmeerkust’. Heemschut is blij dat de beleving van cultureel erfgoed als een rode draad door de projecten loopt. Een voorbeeld voor de ‘Agenda IJsselmeergebied 2050’.
Drie scheepswrakken in de Flevolandse klei dreigen te vergaan. Een laag beschermende folie moet ervoor zorgen dat het hout van de wrakken nat genoeg blijft, noodzakelijk voor behoud. Bij de inpoldering van de Zuiderzee zijn honderden scheepswrakken aan de oppervlakte gekomen. Van de 450 wrakken die bekend zijn, zitten er nog zeker 80 in de bodem. Die moeten daar vooral blijven, vindt de provincie. Volgens de provincie vormen ze samen “een uniek bodemarchief” dat alles vertelt over scheepsbouw, scheepvaart, handel, visserij en het leven van de mensen in het gebied.
Acht Brabantse rijksmonumenten krijgen in totaal bijna drie miljoen euro restauratiesubsidie van de provincie Noord-Brabant. Gedeputeerde Henri Swinkels overhandigde de beschikking persoonlijk aan vertegenwoordigers van Kasteel d’Oultremont (het Roze Kasteel) in Drunen, Landgoed Haanwijk in Sint-Michielsgestel en Soeterbeek in Nuenen. Swinkels: “De verbindings- en verbeeldingskracht van erfgoed is de basis voor ons erfgoedbeleid. Brabant is bezaaid met erfgoed, van oude kloosters en fabrieken tot forten en molens. Al dat erfgoed vertelt iets over onze identiteit, maakt ons verleden zichtbaar en verbindt ons er mee. Dat willen we zichtbaar maken en houden.”
De provincies scoren lage rapportcijfers voor hun cultuurbeleid. Vaak blijft het onzichtbaar, is het weinig actief, en te bureaucratisch. Dat blijkt uit een enquête van het LKCA onder 339 culturele professionals. Wat zijn hun aanbevelingen voor na de Provinciale Statenverkiezingen in maart 2019? De culturele professionals uiten de noodkreet om de bureaucratie rond subsidieregelingen te verminderen: kom kijken, praat met ons, benut onze expertise en vertrouw ons in plaats van op afstand via een papierwinkel!
De provincie Utrecht besteedt in 2019 ruim 2,5 miljoen euro uit het Fonds Erfgoedparels aan de restauratie van twaalf rijksmonumenten. Zo worden onder andere de Hamtoren in Vleuten en een Middeleeuwse beeldengroep in de Petruskerk in Woerden gerestaureerd. Bij het verlenen van subsidies uit het Fonds Erfgoedparels hanteert de provincie een aantal criteria, waarvan de belangrijkste zijn: de publieke toegankelijkheid en cofinanciering van de eigenaar. Dit jaar gaat het om twaalf gehonoreerde projecten: acht historische buitenplaatsen, één kerk, één beeldengroep, één postkantoor en één stadsmuur.
Het Limburgs erfgoed koesteren, bewaken en meer zichtbaar maken. Dat is het doel van de nieuwe Coöperatie Erfgoed Limburg die vrijdag (25 januari) van start is gegaan. Meer dan twintig organisaties werken intensief samen om het erfgoed een impuls te geven. Het gaat om organisaties als Limburgs Landschap, Erfgoedvereniging Heemschut, Monumentenwacht Limburg en LGOG. Maar ook Limburgse bibliotheken en kunstencentra zijn betrokken.
De Scheldedelta moet over vier jaar een UNESCO GeoPark zijn. Dat zou een enorme stimulans betekenen voor onderzoek en toerisme. Drie jaar geleden was er al sprake van dat Zeeland, Noord-Brabant en West-Vlaanderen een bidbook zouden indienen bij UNESCO. “Er is ontzettend intensief aan gewerkt”, verzekert Carla Schönknecht, gedeputeerde van de provincie Zeeland. “Misschien hebben we het maken van het bidbook een beetje onderschat. Je moet alle partijen op één lijn krijgen. Meerdere provincies en meerdere landen.” Nu staat 2020 als datum voor het indienen van een bidbook. In 2022 kan dan de status van GeoPark een feit zijn.
Met een nieuw klimaatsysteem, een verdubbelde opslagcapaciteit en gereinigde archeologische vondsten is het Noordelijk Archeologisch Depot (NAD) in Nuis klaar voor de toekomst. Voor de gedeputeerden van de drie noordelijke provincies – Henk Staghouwer (Groningen), Cees Bijl (Drenthe) en Johannes Kramer (Fryslân) – was vrijdag 25 januari het moment om het vernieuwde depot te bezoeken en daar de samenwerkingsovereenkomst voor de komende tien jaar te ondertekenen. Het NAD is sinds 1997 het gezamenlijke archeologisch depot van de drie noordelijke provincies.
