Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Als oud-verantwoordelijke voor de monumenten in beheer bij de Rijksgebouwendienst (voorganger van het Rijksvastgoedbedrijf) huiver ik bij de berichten over de komende ingrijpende verbouwing van het Binnenhof. Een van de coördinerende architecten is vertrokken naar aanleiding van uitgelekte plannen voor het gebouw van de Eerste Kamer. De entreehal zou omgevormd moeten worden tot nieuw trappenhuis en er was ook sprake van een tropische binnentuin.
De spanningen over de renovatie van het Binnenhof zijn zo hoog opgelopen dat coördinerend architect Liesbeth van der Pol is gestopt met haar werkzaamheden. De voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer hebben een deel van de geheime renovatieplannen afgeschoten, blijkt uit onderzoek van het AD.
De renovatie van het Binnenhof in Den Haag gaat tientallen miljoenen euro’s meer kosten dan begroot. Het Rijksvastgoedbedrijf dat over de renovatie gaat, ligt met de Tweede Kamer overhoop over wie de rekening moet betalen. Uit een vertrouwelijk stuk blijkt dat de Tweede Kamer ruim 72 miljoen euro extra kwijt is. Dat zijn kosten voor onder meer schilderwerk, een nieuw tapijt, de beveiliging en de verhuizing van een kinderdagverblijf. In de begroting van het Rijksvastgoedbedrijf is voor deze zogenoemde niet-huisvestingskosten 12,5 miljoen euro uitgetrokken. Dat bedrag blijkt niet hoog genoeg te zijn om deze kosten te dekken. In het stuk staat dat het Rijksvastgoedbedrijf 34 miljoen euro van de extra kosten voor zijn rekening wil nemen, terwijl de Tweede Kamer dan voor 38 miljoen euro zou moeten opdraaien.
Maandag (12 november) werd in de Rolzaal op het Binnenhof het boek ‘Interieurs van het Binnenhof – Verscholen erfgoed in beeld’ gepresenteerd. Iedereen kent het Torentje en de Ridderzaal wel van televisie. Nu is er een boek dat is gewijd aan de interieurs van het Binnenhof. Auteur Paula van der Heiden en fotograaf Dick Valentijn openen zalen die tot voor kort voor weinigen toegankelijk waren. De productie is in stand gekomen op initiatief van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, in het kader van het Interieurprogramma 2015-2018, en in samenwerking met de gemeente Den Haag, het Rijksvastgoedbedrijf en het Atelier Rijksbouwmeester.
Vanaf 2020 gaat het Binnenhof voor ruim vijf jaar dicht vanwege een renovatie. Om niet te veel toeristen te verliezen werd de ontwerpwedstrijd BinnenhofInsideOut uitgeschreven. Met als doel om Den Haag in die vijf jaar interessant te houden voor toeristen. Maarten Poelmans, secretaris van de ontwerpwedstrijd, vertelt aan NU.nl over de ideeën waarmee het Binnenhof tijdens de renovatie kan worden opgefleurd (zie video).
Het Binnenhof in Den Haag is al eeuwenlang het belangrijkste bestuurscentrum van Nederland. Toch zijn de ligging en de vorm van het politieke complex enigszins opmerkelijk, zeker in vergelijking met regeringscentra elders in de wereld. Zo is het Binnenhof buiten de hoofdstad gelegen, biedt het onderdak aan verschillende politieke machten en heeft het veel van zijn oorspronkelijke uiterlijk behouden. Diederik Smit beschrijft hoe de unieke huisvesting van het bestuur in Nederland tijdens het ancien régime is ontstaan en vooral ook waarom men na de totstandkoming van het Koninkrijk aan de ligging en vorm bleef vasthouden.
Op het Binnenhof kunnen vanaf september 2020 voor vijf jaar lang geen evenementen worden georganiseerd en geen buitenlandse gasten worden ontvangen. Het was al bekend dat de Ridderzaal onbereikbaar zou worden, maar alle Grafelijke Zalen gaan dicht, heeft staatssecretaris Knops bekendgemaakt. “Het geldt voor alle evenementen, met inbegrip van de Nederlandse Veteranendag en Prinsjesdag”, staat in de brief naar de Tweede Kamer. De renovatie gaat 5,5 jaar duren en moet sober worden uitgevoerd. De totale kosten zijn geraamd op 475 miljoen euro. Voormalig CDA-minister De Jager van Financiën wordt voorzitter van een stuurgroep die toezicht gaat houden op de renovatie.
De neogotische fontein die sinds 1885 het Binnenhof in Den Haag siert, krijgt een flinke opknapbeurt. Eerst gaan onderdelen die los kunnen naar een werkplaats. Daarna komt er een tent over de fontein. Het smeedwerk wordt geschilderd en deels verguld, en het mozaïek in de fonteinbak wordt opnieuw gevoegd. De fontein was een cadeau van de inwoners van Den Haag, als dank voor de restauratie – door Pierre Cuypers – van de voorgevel van de Grafelijke Zalen (Ridderzaal) in 1880. De onderhoudsbeurt van de fontein gebeurt in opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf en kost ongeveer 120.000 euro. Eind maart 2018 doet de fontein het weer.
Hoe blijft het Binnenhof tijdens de 5,5 jaar durende renovatie een inspirerende trekpleister? De ontwerpwedstrijd Binnenhof InsideOut daagt creatieve professionals en studenten uit om de Haagse binnenstad, juist tijdens de verbouwing die start in 2020, extra glans te geven, en 800 jaar geschiedenis letterlijk op straat te zetten. De wedstrijd is een initiatief van FaberExposize, in samenwerking met Dutch Design Week. Eric Verkerk van FaberExposize: “Het Binnenhof heeft een enorme symbolische waarde (…). Met deze wedstrijd willen we creatief Nederland prikkelen om die waarde verrassend te visualiseren.” Concepten kunnen worden ingezonden tot 1 juli 2018. Zie voor meer informatie www.binnenhofinsideout.nl.
Met de 3D-app van het Binnenhof neemt u een kijkje in het politieke hart van Nederland in 1630, 1860, 1970 en 2016. In iedere periode kunt u op zoek naar achtergrondinformatie, politieke feitjes, architectonische wetenswaardigheden en anekdotes.
In zijn blog keert stedenbouwkundige en architect Matthijs de Boer het Binnenhof binnenstebuiten: “Nederland is een uniek klein landje, met zowel een Hoofdstad, een Hoofddorp, en een Hofstad! Daarmee is Nederland-Polderland eigenlijk direct goed neergezet.” (…) “Zoomen we in op het Nederlandse parlement, dan zien we nog iets unieks. Het parlementsgebouw is niet, zoals in veel andere westerse democratieën, een groot indrukwekkend gebouw met hekken en trappen en zuilen op of aan een plein. Ons Binnenhof is een openbare buitenruimte, waar je ministers en parlementsleden per fiets kunt zien arriveren.”
Het renovatieproject voor het Binnenhof – waarvan het budget wordt geschat op max. €475 miljoen – moet beginnen in 2020 en zal naar verwachting 5 à 6 jaar in beslag nemen. Drie externe bedrijven zijn aangetrokken om het project te ondersteunen: het internationale ingenieurs consultancybureau Arup, het Rotterdamse Office for Metropolitan Architecture en Dok Architecten Amsterdam. Daarnaast zijn Ellen van Loon en Liesbeth van der Pol aangesteld als coördinerende architecten. Rijksbouwmeester Floris Alkemade gaat leidinggeven aan een kwaliteitsteam dat de renovatieplannen van Van Loon en Van der Pol zal gaan toetsen op de architectonische, restauratieve, stedenbouwkundige en landschappelijke kwaliteit.
