Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
De monumentale kraan van de vroegere Cereolfabriek in Utrecht staat te koop. De zogenoemde losinstallatie dateert uit 1978 en wordt namens het Rijksvastgoedbedrijf door een Utrechtse makelaar verkocht. De kraan moet een nieuwe bestemming krijgen. Gemeente Utrecht staat welwillend tegenover nieuwe plannen indien die te maken hebben met ‘cultuur en welzijn’. De uiteindelijke koper moet zelf in gesprek gaan met de gemeente over nieuwe plannen.
De complexiteit is stelselmatig onderschat, de projectorganisatie was niet op orde en verbeteringen zijn onvoldoende doorgevoerd: dat is te lezen in een rapport van AnteaGroup over de werkwijze van gemeente Utrecht tijdens het project Herstel Wal- en Kluismuren. Het renoveren van de wal- en kluismuren van de Utrechtse grachten kost meer geld dan begroot en loopt flink uit. De gemeente kondigde daarom een extern onderzoek aan vanwege de overschrijdingen. Het college trekt zich de conclusies van het onderzoeksrapport zeer aan. De komende tijd wordt gewerkt aan een grondige herziening van de aanpak.
Een jaar geleden deed het Utrechts Monumenten Fonds (UMF), na het vertrek van filmtheater ‘t Hoogt, het Utrechtse monumentale pand in de verkoop. Nu heeft het UMF laten weten het rijksmonument uit de verkoop te halen en op zoek te gaan naar nieuwe mogelijkheden. Dit besluit viel vanwege een langdurige discussie met Gemeente Utrecht over de hoogte van de afkoopsom voor het erfpachtcontract. De nieuwe functie zal binnen de huidige erfpachtvoorwaarden moeten vallen. Waarschijnlijk krijgt het pand weer een culturele bestemming.
Het bijzondere mozaïek van Joop Kruip uit 1970, dat niet behouden kon worden bij de renovatie van de Utrechtse middelbare school waar het kunstwerk in de gevel zat, heeft een nieuwe bestemming gekregen op de kopgevel van een nieuwbouwproject in de wijk Hoograven. De herplaatsing is het werk van Werkgroep Monumentale Kunst van Heemschut, gemeente Utrecht en het schoolbestuur, die samen op zoek zijn geweest naar een nieuwe bestemming voor het kunstwerk. Na een zorgvuldige restauratie is het mozaïek onlangs aan de wijk gepresenteerd.
Gemeente Utrecht heeft uiteindelijk toch een vergunning gegeven voor het verwijderen van het orgel uit het monumentale Leeuwenbergh Gasthuis. Stichting Vrienden van Leeuwenbergh had dit orgel uit 1954 verwijderd en het pand vervolgens verkocht aan Stadsherstel Utrecht. Gemeente Utrecht en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed meenden dat het orgel niet zonder vergunning verwijderd mocht worden, de voormalige en huidige eigenaren dachten van wel. Om een juridische strijd te voorkomen is er nu besloten om een vergunning te verlenen op voorwaarde dat het orgel op den duur weer naar Utrecht komt.
De gemeente Utrecht verleent nu toch een vergunning voor het plaatsen van een vijf meter hoge antenne op het gebouw De Gesloten Steen aan de Oudegracht in Utrecht. Eerder plaatste Vodafone hier illegaal een antenne, werd vervolgens een vergunningsaanvraag geweigerd en moest de telecomaanbieder een boete betalen. Met het ontwerp van de nieuwe antenne denkt de gemeente een goede afweging te hebben gemaakt tussen de bescherming van de cultuurhistorische monumentale waarde, de kwaliteit van de woon- en leefomgeving en de belangen van de aanvrager Vodafone.
De nieuwe bestemming van de gevangenis Wolvenplein dient het verleden eer aan te doen, de geschiedenis zichtbaar te maken en iets bijzonders toe te voegen aan de stad Utrecht. Dat zijn de belangrijkste uitgangspunten die eigenaar Rijksvastgoedbedrijf en het college van B en W beschrijven in een visiedocument dat vorige week woensdag aan de gemeenteraad is voorgelegd. Het is belangrijk dat de herontwikkeling in goede harmonie met de directe omgeving wordt uitgevoerd, zegt wethouder Klaas Verschuure (Ruimtelijke Ontwikkeling). “We hebben daarom de bewoners en ondernemers betrokken bij het opstellen van dit visiedocument; hun inbreng is zeer waardevol.”
De Commissie Cultureel Erfgoed van de Vereniging Oud Utrecht vindt het tijd zich uit te spreken over het Chinese behang in Oud Amelisweerd en doet dat in een brief aan de wethouder en de gemeenteraad. “Het Chinese behang dient zichtbaar te blijven in Oud Amelisweerd. (…) Het behang daar verwijderen en elders tentoonstellen is geen optie. Het Chinese behang en Oud Amelisweerd zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden in dit rijksmonument. Het onderwerp kent een delicaat karakter met een internationale uitstraling.”
De Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed benadrukt dat het orgel, dat zonder vergunning uit het Leeuwenbergh Gasthuis in Utrecht is verwijderd, tot het rijksmonument behoorde. De gemeente Utrecht gaf eerder al aan dat het monumentale orgel niet had mogen worden verwijderd en kijkt nu welke stappen kunnen worden genomen.
Het speciaal voor het Leeuwenbergh Gasthuis gebouwde orgel had niet mogen worden verwijderd door de vorige eigenaar, Stichting Vrienden van Leeuwenbergh. Het orgel uit 1954 behoort toe aan het rijksmonument in het centrum van Utrecht. De gemeente Utrecht beraadt zich op welke stappen ze gaat nemen.
De gemeente Utrecht gaat onderzoeken of het Chinese behang kan worden verwijderd uit Oud Amelisweerd in Bunnik. Dat zou de toekomstige exploitatiemogelijkheden van het monumentale landhuis verruimen. Het behang zou dan elders, mogelijk in het Centraal Museum, moeten worden bewaard. Utrecht erkent dat de vereiste klimatologische omstandigheden een beletsel vormen voor de toekomstige exploitatiemogelijkheden. De klimaatinstallatie schept een ideaal klimaat voor de unieke behangsels, maar zorgt niet voor een aangenaam en langdurig verblijf voor museumbezoekers.
Museum Oud Amelisweerd werd in augustus failliet verklaard. Waar ging het mis en wat moet er nu met het rijksmonumentale landhuis gebeuren? “De naam Amelisweerd heeft landelijke bekendheid, maar de onschatbare waarde van het landhuis is slechts bij weinigen bekend”, staat in het onderzoek dat in opdracht van de gemeente Utrecht is uitgevoerd. Bovendien blijkt deze waarde een beperking, want er zitten veel voorwaarden vast aan het gebruik van het landhuis. Nu de gemeente Utrecht op zoek is naar een nieuwe invulling voor het landhuis, gaat daarom worden onderzocht of de gebruiksmogelijkheden moeten worden verruimd.
