De Erfgoedstem

Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie

Leeghalen scheepswrakken in Waddenzee en Noordzee is “grafschennis”

• 67 • Bron: Dagblad van het Noorden

Leeghalen scheepswrakken in Waddenzee en Noordzee is "grafschennis"

Niet alleen in de Javazee, maar ook in de Waddenzee en de Noordzee worden oorlogsgraven geschonden. Dat zegt onderzoeker Remy Luttik. “Het is gewoon grafschennis. Het is heel ernstig.” Luttik wil dat de overheid meer doet om oorlogsgraven te beschermen. “Het belang van de nabestaanden wordt compleet vergeten. Het gaat uiteindelijk om die mensen en niet om de archeologen.” SP-Kamerlid Sandra Beckerman, opgeleid als archeoloog, deelt de bezorgdheid van Luttik. “Veel duikers doen goede dingen. Maar het gaat nog steeds op grote schaal mis. De minister moet daar veel meer aandacht voor hebben.”

Europees Erfgoedjaar besteed in maart aandacht aan ‘Water’

• 20 • Bron: Europees Erfgoedjaar

Europees Erfgoedjaar besteed in maart aandacht aan 'Water'

Tijdens het Europees Erfgoedjaar wordt iedere maand aandacht besteed aan een erfgoedthema waarin de relatie tussen Nederland en Europa tot uitdrukking komt. In maart is dit ‘Water’. Het bijbehorende schijnwerperproject over maritiem erfgoed brengt de betekenis van maritiem erfgoed voor publiek, vrijwilligers, deskundigen en liefhebbers in kaart. Dit wordt gedaan door middel van een publiekscampagne met de oproep: Wat is voor jou persoonlijk een belangrijk en bijzonder voorbeeld van maritiem erfgoed? Stuur een foto of video van het maritieme erfgoed waar je enthousiast over bent met uitleg naar [email protected]. De inzendingen worden verwerkt in een website.

Maritiem archeoloog Martijn Manders promoveert op beheer onderwatererfgoed in de Waddenzee

• 57 • Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Maritiem archeoloog Martijn Manders promoveert op beheer onderwatererfgoed in de Waddenzee

Hoe beheren we ons onderwatererfgoed? Dat is de hoofdvraag van het proefschrift van Martijn Manders. De maritiem archeoloog en programmaleider maritiem erfgoed bij de RCE promoveerde gisteren aan de Universiteit Leiden. Veel van ons onderwatererfgoed is onbekend. Maar we kunnen wel meer inschatten, onderzoeken en voorspellen dan we nu doen. Als we meer inzicht hebben, kunnen keuzes gemaakt worden over het beheren van vindplaatsen onder water. Daarbij is het in situ bewaren geen wondermiddel, maar een deel van de oplossing, net als opgraven en onderzoeken. Manders: “Alles staat en valt met draagvlak voor het erfgoed.”

Nederland en Australië slaan nieuwe koers in voor maritiem erfgoed

• 46 • Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Nederland en Australië slaan nieuwe koers in voor maritiem erfgoed

Nederland en Australië hebben een belangrijke nieuwe overeenkomst gesloten over de manier waarop de twee landen het cultureel erfgoed onder water gezamenlijk beheren en onderzoeken. Nederlanders verkenden de kustlijn van Australië al in 1606, ruim 150 jaar vóór James Cook. Het ondertekende memorandum van overeenstemming vertegenwoordigt de belangrijkste evaluatie van de manier waarop de twee landen het gezamenlijke beheer hebben geregeld sinds 1972. Het streven is om meer gezamenlijke projecten op te zetten, kennis en middelen uit te wisselen, en het gezamenlijk beheer formeel in lijn te brengen met het UNESCO-verdrag ter bescherming van cultureel erfgoed onder water uit 2001.

Nederland moet kiezen welke wrakken het wil behouden

• 63 • Bron: Friesch Dagblad

Nederland moet kiezen welke wrakken het wil behouden

Nederland moet kiezen welke historische scheepswrakken aan de Nederlandse kust het wil behouden. Dat antwoordt minister Jet Bussemaker op vragen van Tweede Kamerleden over het verdwijnen van maritiem erfgoed. Verschillende wrakken dreigen te vergaan als gevolg van erosie, door veranderende zeestromingspatronen. De vijf kustprovincies stuurden recent een brandbrief aan de minister waarin gevraagd werd om actie om de wrakken te beschermen. Bussemaker is inmiddels met de provincies in gesprek om te kijken wat keuzecriteria kunnen zijn om een wrak wel of niet te onderzoeken. Ook Rijkswaterstaat en koepels van amateurduikers worden bij dit overleg betrokken.

Dokkumer zeeroverslied uit 1630 teruggevonden in Londen

• 64 • Bron: Omrop Fryslân

Dokkumer zeeroverslied uit 1630 teruggevonden in Londen

Een zeeroverslied uit Dokkum uit het jaar 1630 is via de nationale liederenbank van het Meertens Instituut weer teruggevonden in de British Library. De historische tekst is opgedoken door maritiem historicus Nykle Dykstra van de historische vereniging Noordoost-Fryslân. Het lied gaat over het opbrengen van een ploeg kapers uit Duinkerken in de 80-jarige oorlog. Het lied wordt – met aangepaste tekst en een nieuwe melodie – ingestudeerd door shantykoor de Admiraliteitssjongers. Die zullen het lied tijdens de Admiraliteitsdagen op 9 september voor het eerst voor het publiek zingen.

Opgraving VOC-schip tijdelijk uitgesteld vanwege problemen met expeditieschip

• 43 • Bron: Rijksoverheid

Opgraving VOC-schip tijdelijk uitgesteld vanwege problemen met expeditieschip

Door technische problemen is de opgraving van De Rooswijk vertraagd. Er zijn twee van de vier ankerkabels beschadigd die het expeditieschip De Terschelling op zijn plaats boven het wrak moeten houden. Het schip is op 14 juli teruggekeerd in de haven van Ramsgate, zodat de bemanning van het schip dit probleem kan oplossen. Omdat duikveiligheid voorop staat heeft het projectteam besloten de expeditie stil te leggen tot het materiaal vervangen en getest is. Vanaf 27 juli zal de expeditie weer volledig operationeel zijn. Martijn Manders, projectleider Rooswijk1740, houdt een vlog bij over de expeditie.

Groeiend bewustzijn voor behoud maritiem cultureel erfgoed

• 27 • Bron: PZC

Groeiend bewustzijn voor behoud maritiem cultureel erfgoed

Algemeen directeur Cees van ’t Veen van de RCE bespeurt een groeiend bewustzijn voor het behoud van maritiem erfgoed in de Nederlandse wateren bij overheden, duikers en andere denkbare ‘stakeholders’. Het ultieme voorbeeld speelt zich af voor de Engelse kust, waar het VOC-schip De Rooswijk wordt onderzocht. Het begin van meer, als het aan Van ’t Veen ligt. Al erkent hij dat lang niet alles kan worden beschermd en opgegraven. Uiteindelijk zullen er keuzes moeten worden gemaakt en ontkom je er soms niet aan iets als verloren te beschouwen.

Inzet sportduikers voor maritiem erfgoed Zeeland

• 14 • Bron: Rijksoverheid

Inzet sportduikers voor maritiem erfgoed Zeeland

De RCE en gemeente Schouwen-Duiveland zijn een proef gestart in de Oosterschelde waarmee de inzet van sportduikers en amateurarcheologen voor beheer van maritiem erfgoed wordt onderzocht. Duikers van het Nehalennia Archeologisch Duikteam gaan de komende tijd archeologische vindplaatsen onderwater in kaart brengen, onderzoeken en monitoren. De proef moet ervoor zorgen dat erfgoed onderwater in beeld wordt gebracht. De uitkomsten van de proef helpen de gemeente om het beleid voor beheer en bescherming van maritiem erfgoed beter vorm te geven.

Amsterdamse student helpt met opgraving VOC-schip

• 17 • Bron: Het Parool

Amsterdamse student helpt met opgraving VOC-schip

De Amsterdamse studente Elisabeth Kuiper (31) gaat helpen bij het opgraven van het 300 jaar oude VOC-schip De Rooswijk. “Het voelt een beetje als schatzoeken.” Als post-graduate student aan de UvA is Kuiper bij het conserveringswerk betrokken. Zelf zal Kuiper niet afdalen naar de zeebodem; daarvoor is een speciaal team met kennis van onderzeese archeologie samengesteld. Aan wal blijven is voor de studente echter geen straf. “In 2004 zijn al objecten naar boven gehaald en de staat waarin die vondsten verkeerden stemt mij hoopvol.”

300 jaar oud VOC-schip De Rooswijk wordt gelicht

• 450 • Door • Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

300 jaar oud VOC-schip De Rooswijk wordt gelicht

Het VOC-schip De Rooswijk wordt onderzocht en deels opgegraven. De Nederlandse Oost-Indiëvaarder was met een waardevolle lading onderweg naar Indië toen het schip verging met man en muis bij de Goodwin Sands in Kent in januari 1740. Het wrak wordt bedreigd door natuurlijke omstandigheden, zoals stroming en verschuiving van zandlagen, en door duikers die het wrak regelmatig bezoeken. Tijdens een verkennend onderzoek op het wrak in 2016 is dit nog eens extra duidelijk geworden. De Nederlandse en Engelse ministeries van Cultuur hebben besloten om het onderzoek nu met spoed een vervolg te geven

Onder het maaiveld 2: Nederlandse maritieme archeologie: een waterige stand van zaken

• 252 • Door

Onder het maaiveld 2: Nederlandse maritieme archeologie: een waterige stand van zaken

Nederland, waterland. Bij het zien van recente televisieseries als ‘Onzichtbaar Nederland’ en ‘Als de dijken breken’ wordt de grote rol die het water al millennia lang in ons land speelt heel duidelijk. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat Nederland op het gebied van maritieme archeologie een grote voorsprong had, zowel wat betreft de grote hoeveelheid materiaal om te onderzoeken, alsook qua methoden, technieken en faciliteiten. Maar is dat nog steeds het geval? In deze aflevering van ‘Onder het maaiveld’ beschouwen we in kort bestek de stand van zaken, van het meest natte onderdeel van de Nederlandse archeologie.

Meest gelezen (week)

Meest gelezen (maand)

Meest gelezen (jaar)