Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
‘Vier jaar nadat Paleis Soestdijk in particuliere handen kwam, liggen de renovatie van het paleis en de ontwikkeling van het landgoed nog steeds stil’. Zo begint het uitgebreide artikel van onderzoeksjournalist Derk over de misère rond Paleis Soestdijk (NRC, 18 juni). Net zoals het plan voor dit nationale erfgoed, zorgde ook het artikel voor ophef. Volgens Erfgoedvereniging Heemschut kan het paleis beter terug naar nationale handen. Wat denkt u?
De Staat der Nederlanden moet paleis Soestdijk in Baarn terugkopen en opknappen. Dat stelt Heemschutdirecteur Karel Loeff nadat het NRC vandaag naar buiten bracht dat de renovatie van het paleis en het landgoed nog steeds stil ligt. Nationaal erfgoed is daarmee in gevaar. Heemschut pleitte al eerder om Soestdijk weer in nationale handen te brengen. […]
In 2015 besloot het kabinet-Rutte II om Paleis Soestdijk te koop te zetten. De onderhoudskosten waren te hoog. En belangrijker: het monumentale gebouw moest voor zo’n 30 miljoen worden opgeknapt. Voor een zacht prijsje deed het Rijk het paleis en bijbehorend landgoed van de hand. Dat bleek het begin van een jarenlange strijd tussen de projectontwikkelaar, provincie en boze buurtbewoners, zag onderzoeksjournalist Derk Stokmans. En de renovatie, die is ondertussen nog geen stap verder.
De Baarnse actievoerder Kees Koolmees heeft de domeinnaam https://meyerbergmanerfgoedgroep.nl/ weten te bemachtigen. Koolmees strijd voor het behoud van het Borrebos.
Meyer Bergman Erfgoed Groep wil naast Paleis Soestdijk een kleine honderd woningen bouwen als kostendrager voor de restauratie van het rijksmonument. Het gaat hierbij om het voormalige Marechausseeterrein en een deel van het Borrebos. Onlangs verklaarden prinses Irene, prinses Margriet en meester Pieter van Vollenhoven zich solidair met de actie van Koolmees.
“Je voelt je een klein beetje koninklijk.” Studenten van de studie conservering & restauratie van de Universiteit van Amsterdam (UvA) doen vier maanden lang onderzoek ter voorbereiding van de restauratie van Paleis Soestdijk. Door verschillende verflagen te onderzoeken, krijgen ze kennis over de geschiedenis van het paleis. “Juliana en Bernhard hadden een heel moderne smaak.”
Nu de discussie over de ontwikkeling van Paleis Soestdijk toeneemt stelt Heemschut dat teruggeven aan de staat altijd nog een optie is. “Restauratie en herontwikkeling van het paleis mag niet ten koste gaan van aantasting van de omgeving die niet is beschermd als monument”, stelt directeur Karel Loeff. Zo wordt er momenteel gesproken over de sloop van een rijtje huizen van marechaussee.
Paleis Soestdijk laat zich lezen als een geschiedenisboek van drieënhalve eeuw en staat bij velen bekend als de woning van koningin Juliana en prins Bernhard. Maar dat is slechts één hoofdstuk in de rijke historie van het landgoed en haar monumentale gebouwen. In de uitgave: ‘Een iconisch monument in transitie’ wordt de historie, herbestemming en onze visie op de restauratie en renovatie van landgoed Paleis Soestdijk beschreven.
Evert Jan Nusselder, oud-medewerker van de Rijksgebouwendienst en architect-adviseur Monumentenzorg, maakt in een brief aan gemeente Baarn zijn ongenoegen kenbaar over de toekomst van Paleis Soestdijk. Hij ‘huivert’ van de aanpak van de nieuwe eigenaar. “Je kunt een monument tientallen keren aanpassen of verbouwen, maar als dat zonder toereikende eerbied en kennis van zaken gebeurt leggen monumentenwaarden snel het loodje. Authenticiteit kun je maar één keer verpesten.”
Gisteravond heeft de Gemeenteraad van Baarn met ruime meerderheid, het voorontwerp bestemmingsplan voor Paleis Soestdijk aangenomen. Het resultaat daarvan is dat er verder gewerkt kan worden aan de uitwerking van de herbestemmingsplannen voor het landgoed. Specifieke aandacht zal worden besteed aan de thema’s natuur, bereikbaarheid per OV en verkeersafwikkeling en parkeren tijdens evenementen zoals verwoord in de amendementen en moties van de Gemeenteraad. De Gemeente gaat nu, i.s.m. eigenaar MeyerBergman Erfgoed Groep, het huidige plan verder uitwerken tot een ontwerp bestemmingsplan.
In een brief schrijven prinsessen Irene en Margriet “geschokt” te zijn door de plannen van de nieuwe eigenaar van Soestdijk om het Borrebos te kappen en woningen te bouwen op het voormalige terrein van de Koninklijke Marechaussee. Volgens de prinsessen hechtten hun grootmoeder en moeder groot belang aan het behouden van het bos en zij staan daar volledig achter. “Wij steunen degenen die het Borrebos willen beschermen en voegen daaraan toe dat wij het ook belangrijk vinden om de natuur terug te geven aan zichzelf op het voormalige kazerneterrein.” De gemeenteraad van Baarn neemt volgende week een beslissing over het voorontwerp van Soestdijk.
Paleis Soestdijk opent deze zomer tijdelijk de deuren van het park voor het publiek. De openstelling geldt m.i.v. 1 juli voor alle woensdagen en vrijdagen in de maanden juli en augustus. De monumenten Watertoren en het Speelhuisje van de voormalige prinsesjes worden opengesteld en er worden activiteiten georganiseerd zoals wandelingen door het park, een wandeling met de schaapskudde en bloemen plukken in de Kwekerij. In de Oranjerie kunnen bezoekers kennismaken met de toekomst van Paleis Soestdijk dat de komende jaren zal worden gerestaureerd en onder de titel ‘Made by Holland’ een nieuwe bestemming krijgt als podium voor het beste van innovatief en ondernemend Nederland.
Restaurateur Ben Verfürden schreef het restauratieplan voor Paleis Soestdijk. Eigenaar MeyerBergman Erfgoed Groep wil van het monument een evenementencentrum voor het Nederlandse bedrijfsleven maken. Verfürden kan erg genieten van de diversiteit in geschiedenis die onder één dak te bewonderen valt. Met zalen die nog zijn ingericht in de stijl van Willem II tot koningin Juliana. Die historische verschillen moeten bij de renovatie naar voren komen, vindt Verfürden: “Elke laag vraagt om een andere aanpak. Je wil het als een geschiedenisboek blijven lezen.” De gemeenteraad moet het voorgestelde restauratieplan nog goedkeuren.
