Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Als één van de maatregelen tegen de financiële problemen trekt gemeente Dongen de subsidieregeling voor gemeentelijke monumenten in. Dat betekent dat eigenaren van gemeentelijke monumenten in ieder geval tot 2024 geen geldelijke steun meer kunnen aanvragen. De plaatselijke heemkundekring De Heerlyckheit Dongen is kritisch. Bestuurslid Ranko Hamelinck: “De bestaande subsidie is een druppel op een gloeiende plaat is, dat maakt het des te schrijnender dat deze wordt geschrapt.”
Op dinsdag 18 december heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel ‘Wet fiscale maatregel rijksmonumenten’ aangenomen. Daarin is bepaald dat de fiscale aftrek voor eigenaren van rijksmonumenten per 1 januari 2019 is afgeschaft en wordt vervangen door de ‘Instandhoudingssubsidie woonhuis-rijksmonumenten’. Deze subsidieregeling kunt u nu hier terugvinden. U kunt de woonhuissubsidie voor het eerst aanvragen in 2020 in de periode van 1 maart tot en met 30 april voor gemaakte subsidiabele onderhoudskosten in 2019.
D66-minister Ingrid van Engelshoven wil de fiscale aftrek voor particuliere eigenaren van rijksmonumenten, € 57 miljoen per jaar, ingaande 2019 overhevelen naar een nieuwe subsidieregeling, schreef ze in juli aan de Kamer. Het is een oud plan, al ingediend door haar voorganger PvdA’er Jet Bussemaker. Dat Van Engelshoven het nu opnieuw indient stuit op woede, onbegrip en verbijstering binnen de groep van 45.000 particuliere monumenteneigenaren. Aanvoerder is Eduard Haaksman, voorzitter van de Federatie Particuliere Monumenteneigenaren. “Er is in het regeerakkoord nota bene beloofd dat er rust zou komen voor woningeigenaren. We begrijpen echt niet waarom die voor ons nu weer wordt verstoord.”
Afgelopen vrijdag is de beleidsbrief ‘Erfgoed telt – De betekenis van erfgoed voor de samenleving’ gepubliceerd. Deze brief is een nadere uitwerking van het erfgoedbeleid, zoals reeds aangekondigd in de cultuurbrief ‘Cultuur in een open samenleving’. In dit beleid legt het kabinet de nadruk op instandhouding en herbestemming, de leefomgeving en de verbindende kracht van erfgoed. Daarnaast gaat deze brief in op een omvorming van de fiscale aftrek voor
onderhoud aan monumenten in een subsidieregeling. Dit gebeurt om de kwaliteit
van onderhoudswerkzaamheden aan monumenten beter te kunnen toetsen en om
de beschikbare middelen in de monumentenzorg meer doelmatig te besteden.
Vereniging Eigen Huis (VEH) steunt eigenaren van rijksmonumenten en hun belangenverenigingen in hun bezorgdheid over het voortbestaan van voldoende financiële regelingen voor het onderhoud van hun erfgoedwoning. De aftrekregeling voor rijksmonumenten wordt mogelijk vervangen door een beperkte subsidieregeling. VEH is van mening dat de huidige regeling juist uitstekend voldoet. Dit blijkt ook uit de recente evaluatie, die in opdracht van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is gemaakt. VEH heeft haar zorgen gedeeld met de Vaste commissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Voor 2018 heeft de provincie Zuid-Holland opnieuw gekozen voor het beleefbaar en toegankelijk maken van erfgoed. Er komt ruim €3 miljoen beschikbaar voor restauraties binnen de subsidieregeling Restauratie Rijksmonumenten Zuid-Holland 2013. Daarnaast is in 2018 nog eens €400.000 beschikbaar ter bevordering van herbestemming van deze rijksmonumenten. Er kan daarmee subsidie worden aangevraagd voor maatregelen die de toegankelijkheid en duurzaamheid van het monument vergroten. De provincie wil dat zo veel mogelijk leegstaande monumenten een nieuwe functie krijgen, zodat er voldoende inkomsten worden gegenereerd om in het eigen onderhoud te kunnen voorzien.
Eigenaren en belanghebbenden van monumenten of gebouwen met cultuurhistorische waarde kunnen vanaf 1 oktober t/m 30 november 2017 een aanvraag indienen voor de ‘Subsidieregeling stimulering herbestemming monumenten’. De regeling omvat twee soorten subsidie: voor onderzoek naar de mogelijkheden van herbestemming van een pand en voor het wind- en waterdicht maken in geval van leegstand van het gebouw. De regeling bevordert een duurzaam gebruik van monumenten en gebouwen met cultuurhistorische waarde en voorkomt dat monumenten die hun functie hebben verloren langere tijd leegstaan. De regeling geldt voor gebouwen waarvoor niet makkelijk een nieuwe bestemming te vinden is.
In 2017 is 5 miljoen euro beschikbaar voor de restauratie van rijksmonumenten in Noord-Holland. De subsidieregeling is bedoeld voor de rijksmonumenten zonder woonfunctie zoals kerken, molens en industrieel erfgoed. De subsidieregeling is opengesteld vanaf maandag 7 augustus.
Eigenaren van monumenten met vragen over het herstel van aardbevingsschade en versterking kunnen straks terecht bij een speciaal loket. Gedeputeerde Staten van Groningen hebben dinsdag een subsidieregeling vastgesteld. Nationaal Coördinator Groningen (NCG) Hans Alders stelt de komende drie jaar 621.000 euro beschikbaar. Het geld is behalve voor het loket ook bedoeld voor een speciaal adviesteam. De NCG en provincie noemen de komst belangrijk. “Gebouwen, het landschap en bijzondere stads- en dorpsgezichten maken dat mensen hun omgeving herkennen en dat ze zich thuis voelen.”
De provincie Noord-Holland stelt voor 2017 € 100.000,- beschikbaar voor onderzoeken naar duurzame benutting van monumenten. Met de provinciale bijdrage kunnen monumenteneigenaren bepalen of herbestemming kansrijk is en een energiescan laten uitvoeren. De afgelopen 5 jaar heeft de provincie subsidie verleend voor het uitvoeren van 61 haalbaarheidsonderzoeken. Gebleken is dat herbestemming in vele gevallen kansrijk is. De onderzoeken hebben al tot uitvoering van herbestemming geleid bij onder andere De Nederlandse Bank te Alkmaar, Huize de Dieu in Alkmaar, fort Westoever in Den Helder en Villa en Tweelinghuis Leyduin in Vogelenzang.
Vereniging Natuurmonumenten, kan in het kader van de subsidieregeling Historische Buitenplaatsen rekenen op een bijdrage van de Provincie Limburg van maximaal € 209.737,17 voor het herstellen en renoveren van het parkbos bij het ‘Jachtslot Mookerheide’ in Mook en Middelaar. Met deze subsidie wordt het verwilderde parkbos rond het jachtslot hersteld.
Kasteel Huys Heijen in de gemeente Gennep kan in het kader van de subsidieregeling Historische Buitenplaatsen rekenen op een bijdrage van de provincie Limburg van maximaal 45.697 euro voor het onderhoud en de restauratie van de groene karakteristieke monumentale waarden. Verder worden het park, de laan en de moestuin hersteld. Tot slot krijgen de landschappelijke elementen een opknapbeurt.
