Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Monumenten en verduurzaming gaan niet goed samen, is de heersende gedachte. Dat is jammer, stelt energieadviseur Sven Ringelberg. Verduurzaming kan helpen om de hoge energiekosten van monumenten onder controle te houden en dit zorgt er weer voor dat een monument leefbaar blijft. Ringelberg roept op om flexibel na te denken en buiten de bestaande identiteit van een gebouw te stappen.
Psychosociale hulp in humanitaire crisissituaties kan niet zonder investeringen in de culturele steunpilaren die mensen houvast bieden, vindt Kathleen Ferrier, voorzitter van de Nederlandse Unesco Commissie. Mensen in crisissituaties hebben houvast nodig en dit vinden zij voor een belangrijk deel in hun eigen cultureel erfgoed en cultuuruitingen. Cultureel erfgoed kan faciliteren bij het verwerken van trauma’s en het opwekken van een gevoel van veiligheid. Daarom vragen Unesco en de Wereldbank of politici en beleidsmakers van meet af aan erfgoed en cultuur kunnen meenemen in hun crisisrespons.
Vorige week, ik mocht opponeren bij een promotie aan de EUR, kon ik mezelf weer eens introduceren als ruimtelijke ordenaar. Die term wordt minder en minder gebezigd. In Amsterdam al helemaal niet meer. En ik mocht me dankzij het proefschrift (Public Space. Always under construction, van Linda Zuijderwijk) opnieuw verlustigen aan de werken van grote stadssociologen als Hans-Paul Bahrdt en Lyn Lofland.
Cees Meijs, oud-beleidsmedewerker huisvesting, schreef al een boek over het Brabantse provinciehuis en vindt nu dat dit gemeentelijke monument ook een rijksmonument moet worden. Het provinciehuis, ontworpen door Hugh Maaskant, is niet bij iedereen even geliefd. Cees Meijs ziet wel schoonheid en waarde in het gebouw, volgens hem was het provinciehuis bij de oplevering in de jaren 70 een heel vernieuwend pand.
Het plan van het Amsterdam Museum om de term ‘Gouden Eeuw’ in de ban te doen, roept veel reacties op, van “geschiedsvervalsing” tot “een goed idee”. Volgens het museum negeert de bijnaam van de 17e eeuw de negatieve kanten van de eeuw. Het Amsterdamse Rijksmuseum, waar ook veel zalen aan de 17e eeuw zijn gewijd, zal de term Gouden Eeuw handhaven. Het rijksmuseum benadert de geschiedenis vanuit verschillende perspectieven, ligt directeur Taco Dibbits toe.
Het CultuurHistorisch Genootschap Duin- en Bollenstreek maakt zich zorgen over de vrijgave van grond op locaties, bedoeld voor woningbouw in het landelijke gebied. De organisatie pleit in een brief aan de Colleges en gemeenteraden van Hillegom, Katwijk, Noordwijk, Lisse en Teylingen voor een brede herwaardering op Lintbebouwing in Duin- en Bollenstreek.
Door de uitspraak van de Raad van State over het Hembrugterrein wordt de herontwikkeling van bedrijventerreinen duurder en tijdrovender. Dit stellen deskundigen Friso de Zeeuw en Rachid Benhadi in Binnenlands Bestuur.
Morgen zijn in Nederland de Europese Parlementsverkiezingen. Europarlementariërs hebben veel invloed op hoe de komende EU-programma’s en budgetten eruit zullen zien. Over deze programma’s die van 2021 tot 2027 zullen lopen, wordt eind dit jaar besloten.
Op de antiekbeurs ART BREDA is deze week een onbekend 17de-eeuws schilderij van Weesp opgedoken. Het wintergezicht op de stad is het werk van de bekende Hollandse meester Jan Abrahamsz. van Beerstraten. Het doek uit 1657 is misschien wel het interessantste schilderij van de stad Weesp ooit gevonden, want het helpt met het oplossen van een aantal vraagstukken over de ontwikkeling van de stad.
Bij de komende ‘dag van het kasteel’, 9 juni, lijkt het mij goed opnieuw kort aandacht te wijden aan een nogal veronachtzaamd hoofdstuk uit onze erfgoedgeschiedenis. Het betreft hier onze in 1945 door de Nederlandse Staat als Duits, dus ‘vijandelijk’, bezit geconfisqueerde kastelen en overige bezittingen. Alle Duitsers (onderdanen) als behorende tot het vijandelijke volk, werden zonder onderscheid des persoons als vijand beschouwd en onteigend. Het vijandelijke vermogen, dat wil zeggen eigendom van Duitse onderdanen in ons land, ging na de bevrijding op grond van artikel 3 Besluit Vijandelijk Vermogen (BVV) van rechtswege in eigendom over op de Nederlandse Staat.
Een paar weken terug was ik dagvoorzitter op het kennisevent Bouwen aan plekken met identiteit dat wij (The Missing Link) samen met de Reinwardt Academie, het ministerie van OCW en het Restauratiefonds organiseerden. De 120 aanwezigen in de voormalige wagenwerkplaats van Utrecht Community (UCo) vormden een bijzondere mix van professionals op het snijvlak van erfgoed en ruimte – werkzaam bij overheden en marktpartijen.
Wie het volle gewicht van de mentaliteitsgeschiedenis – zonder selectief voyeurisme – in al haar geledingen wil koesteren, kan niet meer om het ‘fout erfgoed’ uit 1933-1945 heen. Her en der krijgt het al een hoge plaats op de agenda. Wat als schandelijk of beschamend fout wordt gezien is en blijft een uitdrukking van de dynamische werkelijkheid, met al haar hoogten en diepten, goed en fout, die het menselijk bestaan in alle tijden te zien geeft.
