Beste bloglezers,
Misschien hadden jullie het niet verwacht, maar zelfs erfgoed gaat met zijn tijd mee. De erfgoedwereld is namelijk al een tijdje terug begonnen aan de afdaling uit de ivoren toren.
Nederlandse erfgoedorganisaties proberen hun blik te verruimen doormiddel van participatie en discussie. Zo moeten verschillende ideeën over erfgoed worden meegenomen in beslissingen. Niet alleen de mening van de professional telt, maar nu ook die van de buurtbewoner.
Zelfs erfgoed gaat met zijn tijd mee
Tijdens mijn bachelor Planologie leerde ik veel over deze ‘bottom-up’ trend. Ik begon mijn studie met het idee dat ik vanaf de tekentafel hele steden zou mogen ontwerpen, maar na afloop bleek dat ik als planoloog vooral buurtbarbecues ging organiseren om de bewoners te betrekken bij nieuwe plannen.
Nu ik ben overgestapt naar erfgoed, merk ik dat wij op diezelfde toer gaan. En dat is niet verwonderlijk, het blijkt een algemene trend te zijn waarbij burgers steeds meer verantwoordelijkheden en daarmee ook zeggenschap krijgen.
In 2005 is in de Portugese stad Faro een Europees verdrag opgesteld die past bij deze trend. Dit ‘Verdrag van Faro’ benadrukt de maatschappelijke en verbindende waarde van erfgoed en het belang van participatie.
Faro is al door heel wat landen uit Europa ondertekend. Ook Nederland heeft voornemens om het verdrag te ondertekenen. Op verzoek van minister Van Engelshoven (OCW) wordt nu onderzocht wat Faro voor ons land kan betekenen.
Als liefhebber van alles wat oud is, keek ik eerst een beetje met argwaan naar dit nieuwe verdrag. Wat is dit voor meeloopgedrag?, dacht ik treurig. Wat gebeurt er met al die erfgoedprofessionals? Mogen die net als planologen voortaan ook alleen barbecues gaan organiseren?
Maar hoe meer ik me er in ging verdiepen, hoe relevanter ik dit verdrag vond worden. Het lijkt te passen bij de huidige discussies die ik als hoofdredacteur van de Erfgoedstem volg, zoals die over zwarte piet en de beladen standbeelden.
Erfgoed wordt niet langer alleen geassocieerd met een oude kerk of een villa van een hoge pief. Het is iets persoonlijks geworden dat kan worden ingezet als middel om een geliefd object of gewoonte te behouden.
“Moet de erfgoedprofessional straks ook buurtbarbecues gaan organiseren?
Toch blijf ik nog met een heleboel vragen zitten. Wat betekent het voor de erfgoedsector als Nederland zo’n verdrag ondertekent? Wat gebeurt er met de baan van de erfgoedprofessional? Kunnen zij alvast kooltjes gaan inslaan voor de volgende buurtbijeenkomst? En in hoeverre voldoen wij nu al aan de aanbevelingen van het verdrag?
Om hier achter te komen ga ik in dit blog op onderzoek uit. De komende tijd zal ik veel leeswerk verrichten, op stap gaan om erfgoedliefhebbers te ontmoeten (zo ver dat mogelijk is) en interviews doen. Zo hoop ik jullie mee te nemen op de zoektocht van mijn nostalgische ziel naar dit nieuwe en nog onbekende Faro.
Groet,
Alma
Kent u al een erfgoedproject waarbij participatie en burgerinitatief een grote rol spelen? Laat het mij weten!
Mail naar: alma@opzoeknaarfaro.nl