Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
De Nederlandse Vuurtoren Vereniging (NVV) verzoekt de gemeente Veere om de drie lichtopstanden bij Zoutelande en Dishoek en de tussenliggende vuurtorenwachterswoning aan te wijzen als gemeentelijk monumenten. Nu vuurtorens hun nautisch nut verliezen, en er plannen zijn voor de verkoop van de vuurtorenwachterswoning, dreigt verlies van diterfgoed. Voorzitter Johan Bol: “Er zijn al tientallen kustlichten […]
De wrakken van twee Nederlandse onderzeeboten die in de Tweede Wereldoorlog zijn vergaan bij Maleisië, zijn verdwenen. Van de O 16 zijn nog enkele restanten teruggevonden, de K XVII is in zijn geheel verdwenen. Dat heeft minister Bijleveld van Defensie aan de Tweede Kamer geschreven. Een team van Nederlandse en Maleisische experts heeft de locaties van de O 16 en K XVII bezocht. De expeditie vindt plaats in het kader van een recent ondertekende intentieverklaring tussen Nederland en Maleisië over maritiem erfgoed.
Als het aan Maarten van Rossem ligt, wordt er geen geld ingezameld om de Batavia te restaureren. “Ik ben eerlijk gezegd totaal verbaasd dat dat ding nu al verrot is. Onder veel tromgeroffel en tegen hoge kosten wordt er een replica gebouwd en vervolgens wordt ie 25 jaar lang zo verwaarloosd dat ie nu min of meer opgegeven moet worden. Naar mijn idee zijn de herstelkosten volledig buiten proportie. Doe het niet. Steek dat geld liever in de restauratie van echte scheepswrakken die een paar honderd jaar oud zijn. De Batavia is en blijft een replica.”
Woensdag 26 juni hebben Maleisië en Nederland een belangrijke stap gezet in het vormgeven van de verdere samenwerking voor bescherming van maritiem cultureel erfgoed in de toekomst. De verantwoordelijke instanties van Nederland en Maleisië, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het Ministry of Foreign Affairs of Malaysia, hebben hierover afspraken gemaakt. Deze gaan over de samenwerking in het algemeen, het opzetten van onderwater cultureel erfgoed management, het uitwisselen van kennis en data, uitvoeren van maritiem archeologisch onderzoek, capaciteitsopbouw en draagvlakvergroting.
Kampen brengt het mobiele en maritieme erfgoed van de stad in kaart, samen met de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed en de Stichting Mobiele Collectie Nederland. Het gaat om twee landelijke projecten waarmee Kampen proeftuin is voor het digitaal verzamelen en online ontsluiten van historische gegevens over schepen, treinen, auto’s, vliegtuigen en alle infrastructuur die daarbij hoort. De projecten gaan gelijk op en krijgen hun beslag in 2019 en 2020.
Op 10 mei 2019 opent Het Scheepvaartmuseum twee geheel nieuwe vaste presentaties te weten de Hoofdgalerij: Republiek aan Zee en Cartografie & Curiosa. De Hoofdgalerij, gelegen in de Noordvleugel van het museum, vormt het startpunt van het museumbezoek. De nieuwe koers van Het Scheepvaartmuseum sluit aan bij het nieuwe motto van het museum: Water verbindt werelden.
Op woensdag 21 november ondertekenden algemeen directeur van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, S. Lammers, en directeur generaal voor Amerika en Europa van het Indonesische Ministerie van Buitenlandse Zaken, H.E. Muhammad Anshor, een ‘Letter of Intent’. De overeenkomst is opgesteld voor verdere samenwerking op het gebied van maritiem erfgoed tussen de rijksdienst en de Indonesische erfgoedpartner The National Centre for Archaeology. Er wordt onder andere ingezet op het onderzoek naar de oorlogsschepen De Ruyter, Java en Kortenaer die vergingen tijdens de Slag in de Javazee.
Vanaf dit jaar wordt het maritiem historisch onderzoek nationaal op elkaar afgestemd. Het Maritiem Museum (in samenwerking met de Erasmus Universiteit Rotterdam), het Scheepvaartmuseum (in samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam) en de Leerstoel Zeegeschiedenis van de Universiteit Leiden willen door fundamenteel wetenschappelijk onderzoek een zo breed mogelijk publiek bewustmaken van de maritieme wortels in de identiteit van de Nederlandse economie en samenleving. De nieuwe infrastructuur, die uit deze samenwerking ontstaat, zal jonge onderzoekers kansen bieden zich te specialiseren in maritieme geschiedenis en het gebruik van maritiem erfgoed als bron van kennis.
Ze zijn de drijvende geschiedenis van Friesland. Maar de houten ronde en platbodemjachten zijn in handen van senioren en de volgende generatie heeft weinig trek in het dure onderhoud van de historische schepen. Ondergang dreigt. De varende monumenten van soms dik honderd jaar oud vertellen een belangrijk stuk Friese geschiedenis. Maar het maritieme erfgoed is in gevaar, stelt Ineke Verkaaik, vicevoorzitter van Stichting Stamboek Ronde en Platbodemjachten. Langzaamaan verdwijnen de historische schepen van de Friese Wateren. Ze liggen te verkrotten op de wal, worden doormidden gezaagd en opgestookt of belanden bij opkopers uit Duitsland en Engeland.
In een brief aan sportduikers in Nederland leggen de ministers van Defensie en van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap uit wat wel en niet mag als er op scheepswrakken gedoken wordt. Dezelfde brief is op 3 juli 2018 aan de Tweede Kamer toegezonden. In de brief schetsen de ministers ook de ontwikkelingen van de afgelopen jaren. Behalve dat de Erfgoedwet is aangescherpt om maritiem erfgoed beter te beschermen, is de samenwerking tussen professionals en vrijwilligers in de onderwaterarcheologie de afgelopen jaren geïntensiveerd. De brief is te lezen via de website van de Tweede Kamer.
De Europese Commissie heeft 2018 uitgeroepen tot het Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed en daarom roept het digitale platform Maritiem Erfgoed u op om uw leukste, meest bijzondere verhaal over uw relatie met water te vertellen. Onze eeuwenlange relatie met water heeft veel tastbaar erfgoed achtergelaten. Maritieme objecten, varende (historische) schepen, scheepswrakken, bruggen en havengezichten zijn tastbaar.
Het voormalige seinhuisje op het Kaapsduin bij West-Terschelling kan worden omgebouwd tot éénkamerhotel. Door de herbestemming is de broodnodige restauratie van het maritieme monument verzekerd. Initiatiefnemer is Hotel Schylge. Eigenaar Staatsbosbeheer stelt als eis dat de buitenkant en omgeving onveranderd blijven. Het huisje werd na de Tweede Wereldoorlog als peilstation voor de Marine ingericht. Toen het in onbruik raakte, nam Staatsbosbeheer het over van Domeinen. Als fundering diende de betonnen grondplaat waarop in de oorlog een zoeklicht stond. Het huisje biedt uitzicht over de Noord- en Waddenzee. Alleen de vuurtoren Brandaris is op Terschelling hoger.
