De Erfgoedstem

Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie

MENUMENU
  • Home
  • De Erfgoedstem
    • Redactie

      Nieuwezijds Kolk 28 1012 PV Amsterdam

      Nieuws melden: redactie@erfgoedstem.nl
    • Sponsors

      Onze sponsors Adverteren in de Erfgoedstem

      Over De Erfgoedstem Publiceren in de Erfgoedstem
    • Privacy

      CookiesPrivacy Verklaring

  • Nieuwsbrieven
    • Aanmelden Erfgoedstem Afmelden Erfgoedstem
    • Nieuwsbrief archief
    • Archweb mailinglist
  • Erfgoedagenda


    • Congressen, studiedagen en lezingen


    • Cursussen en workshops


    • Oproepen en calls
  • Erfgoedvacatures
    • Vacature plaatsenVacaturebank
  • Blogs
    • Op zoek naar Faro
    • Alma Hoekstra
    • Frank Strolenberg
    • Gertjan de Boer
    • Herbert-Jan Hiep
    • Jona Lendering
    • Johan Teters
    • Léontine van Geffen-Lamers
  • Over Erfgoedstem
  • Adverteren
  • Archeologie
  • Gebouwd erfgoed
  • Groen erfgoed
  • Museumnieuws
  • Zoek

Faro-blog: It hoecht net oars

5 november 2020 • 209 • Door Alma Hoekstra

Alma op een Frysk Hynder. Foto: Jasper van Doeselaar

Door corona voelen steeds meer mensen zich aangetrokken tot het platteland. En nu we weer in een halve lockdown zitten,  kreeg ik hetzelfde gevoel. Deze week heb ik me daarom verdiept in erfgoed op het platteland.

Het platteland is geen vreemde voor mij. Ik ben opgegroeid in een Fries dorpje van 345 inwoners. Iedereen kent elkaar en  al mijn vier klasgenoten hadden een paard. De enige voorzieningen, de frietboer en het basisschooltje waar ik op heb gezeten, zijn inmiddels verdwenen. Toch is er geen sprake van krimp. Er worden dan misschien minder kinderen geboren, maar het dorp wordt in leven gehouden door chique westerlingen met een zeilboot. De autochtone bewoners moesten hier in het begin wel aan wennen, al die ‘stedsminsken’ in hun dorp. Maar langzamerhand kwam acceptatie en de rust in het dorp is wedergekeerd.

Vond ik het leuk om in zo’n dorp te wonen? Toen niet. Nu ik een aantal jaar in Amsterdam woon , en zeker in coronatijd, zie ik wel weer de voordelen van het platteland. De rust, de natuur en de vriendelijke kassamedewerkers.  Zo is het gras bij de buren altijd groener.

Maar, het platteland staat onder druk, hoor ik vanuit verschillende hoeken.  De kloof tussen platteland en stad zou almaar groeien. Zo opende architect Rem Koolhaas dit voorjaar een expositie over het platteland in het Guggenheim Museum in New York. De aanleiding hiervoor was de ontwikkeling die Koolhaas had waargenomen in een Zwitsers dorpje waar hij jarenlang een vakantiehuisje had. In twintig jaar zag Koolhaas de oorspronkelijk bevolking wegtrekken en boerderijen verdwijnen. Daarvoor in de plaats kwamen moderne appartementencomplexen voor rijke stedelingen of immigranten, die vaak maar een paar weken per jaar in het dorp woonden. Met de expositie ‘Countryside, The Future’ wil Koolhaas het platteland weer op de politieke agenda zetten. Het groeiende populisme ligt volgens Koolhaas namelijk aan de jarenlange verloochening van het platteland door de politiek.

Niet alleen Koolhaas ziet een verband tussen een veranderend platteland en het groeiende populisme. Caroline de Gruyter, correspondent van het NRC, beschrijft in haar boek ‘Zwitserlevens’ de ontwikkelingen op het Zwitserse platteland die als resultaat hebben dat in veel gebieden de conservatieve en rechtse Zwitserse Volkspartij (UDC) de grootste is. Door het milde belastingklimaat trokken veel bedrijven en rijke migranten naar Zwitserland, maar na een tijdje begon die migratie de autochtone bevolking tegen te staan. Historische dorpen werden vol gebouwd met grote appartementencomplexen voor de nieuwe bewoners en wijngaarden en boerenland veranderden in kantoorgebieden. Ook deden de nieuwkomers maar gedeeltelijk mee met de folklore en tradities van het dorp. Hoe meer de dorpelingen voelden dat zij de autoriteit over hun dorpen verloren,  hoe nostalgischer en conservatiever zij werden.

Een interessante kwestie, maar speelt dit ook in Nederland? Uit mijn eigen dorp herken ik de worsteling met nieuwkomers. Überhaupt vinden ze ‘verandering’ iets engs. De dorpelingen zijn zeer gesteld op dingen die al jaren hetzelfde zijn, op tradities. Zo is op één gevel zelfs de legendarische spreuk ‘It hoecht net oars’ geschreven (Het hoeft niet anders). In dat opzicht lijken de dorpsbewoners (misschien zelfs zonder dat ze het weten) veel met erfgoed te hebben.

Erfgoed maakt de Friezen trots: de taal, Sûkerbôlle, Fryske Hynders…Maar kan erfgoed ook ingezet worden om de druk op het platteland te verminderen?  Ik vroeg het aan Gijsje Stephanus. Voor haar studie Human Technology aan de Hanze Hogeschool in Groningen deed zij onderzoek naar de invloed van erfgoed op de leefbaarheid van kleine dorpen.  Volgens haar is het vooral de kwaliteit van een plek die telt, een daar is erfgoed onderdeel van. Gijsje: “Wanneer erfgoed gebruikt wordt en levendig is, zal dit de waardering voor het dorp vergroten. En hoe aantrekkelijker het dorp, hoe meer mensen er zullen komen wonen.”

Religieus erfgoed in Kloosterburen

Een goed voorbeeld waarbij erfgoed is ingezet om de leefbaarheid te vergroten, is het dorp Kloosterburen in Groningen. Het religieuze erfgoed wordt daar gebruikt als inspiratiebron om een aantrekkelijk en leefbaar dorp te worden. En het helpt: in tegenstelling tot andere dorpen in de omgeving, groeit Kloosterburen. De nieuwe bewoners zijn vooral stedelingen uit het westen. (Lees hier het interview met Anne Hilderink en Gijsje Stephanus over het project in Kloosterburen)

Maar goed, lossen we hier ‘de problemen’ mee op? Als ik Rem en Caroline mag geloven, wekt de komst van stedelingen en de veranderingen die zij mee brengen, vooral weerstand op. Het blijft lastig. Voor de plattelandsbewoners hoecht it ommers allegaer net oars.

Groet,

Alma

The following two tabs change content below.
  • Biografie
  • Laatste Berichten

Alma Hoekstra

Alma Hoekstra is een 23-jarige liefhebster van alles wat oud is. Momenteel werkt zij als hoofdredacteur van de Erfgoedstem en studeert zij Architectuurgeschiedenis aan de VU. Vaak vraagt zij zich af of vroeger inderdaad alles beter was, op het gebied van kunst dan. Oude muziek, oude architectuur en oude beeldende kunst behoren allemaal tot haar passies. Haar nostalgische ziel wordt uitgedaagd in de erfgoedwereld. Want niets is voor altijd, zelfs erfgoed gaat met de tijd mee.

Laatste berichten van Alma Hoekstra (toon alles)

  • Faro-blog: Back to basics - 18 februari 2021
  • ‘Weck’-up call: hoe je erfgoed inzet voor duurzaamheid - 11 februari 2021
  • Voor de Beeldbrekers is ‘Van Gogh’ interessanter dan ‘een Van Gogh’ - 4 februari 2021
  • E-mail
  • WhatsApp
  • Tweet

Gerelateerd

Categorie: AAA-uitgelicht, Alma Hoekstra, Blog, — ESF Tags: Op zoek naar Faro

Geef een reactie Reactie annuleren

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

We hebben zorg genomen om alle rechthebbenden voor hier gereproduceerde foto's te traceren, soms evenwel zonder succes. Iemand die in dit opzicht meent rechten te hebben wordt vriendelijk verzocht om contact op te nemen met de redactie van de Erfgoedstem.

Aanmelden nieuwsbrief


Bekijk eerdere nieuwsbrieven.

Populaire berichten & pagina’s

  • Witte kerkje Neerbosch-Oost te koop voor woonfunctie
  • Bron aan informatie met het Digitaal Orgelplatform
  • Skeletten Nieuwe Kerk bieden gezicht op Delft (€)
  • 'Red de Nieuwe Kerk in Delft'
  • Subsidie voor de botenloods naast Fort Sabina in Heijningen

Meest gelezen (week)

  • 'Tiny house' van vroeger: koloniehuisje in Frederiksoord compleet gerestaureerd
  • Redding voor bijzonder glaskunstwerk Rotterdam
  • Nieuwe regeling Themafonds Erfgoedvrijwilligers
  • Benoeming Bert Meerstadt als algemeen directeur completeert directieteam Vereniging Hendrick de Keyser
  • Monumentenfederatie doet 10 aanbevelingen aan het nieuwe kabinet
  • Amsterdam Museum: erfgoed en erfgoedtoerisme gaan niet altijd goed samen
  • Kennisinput archeologie bij gemeenten
  • Vrijwilligerswerk in de erfgoedsector in tijden van COVID-19
  • Kasteel Neubourg, opnieuw beklopt en betast
  • Ambitieus Europees programma biedt ook kansen voor Nederlandse erfgoed-industrie

Meest gelezen (maand)

  • Het Brabantse landschap wordt volgebouwd
  • Marlo Reeders legt functie bij Nederland Monumentenland neer
  • De toenemende invloed van de 'Artist Impression'
  • Amsterdam Museum: erfgoed en erfgoedtoerisme gaan niet altijd goed samen
  • Oproep: Stop de verkoop van Recreatieoord Hoek van Holland
  • Kijken: Historische locomotieven vegen rails schoon
  • 'Tiny house' van vroeger: koloniehuisje in Frederiksoord compleet gerestaureerd
  • Woontorens naast Euromast en Park, ondanks negatief advies Rijksdienst Cultureel Erfgoed?
  • Historicus en erfgoedexpert Ubbo Hylkema overleden
  • Onderzoek: Roze huis Haarlem origineel niet roze

Meest gelezen (jaar)

  • Kasteel Neubourg, opnieuw beklopt en betast
  • In Drenthe en Overijssel stonden veel meer middeleeuwse kastelen dan gedacht
  • Verborgen kasteel Oud Haerlem blijkt 'enorm' te zijn
  • Vrijstaand schoolmeestershuis te koop voor 1 euro
  • Wonen in een monumentaal pand? 4 tips
  • 'Al ingestort' rijksmonument in Heumen zonder toestemming gesloopt
  • Oproep: Stop de verkoop van Recreatieoord Hoek van Holland
  • Eeuwenoude zandwegen nog steeds bedreigd
  • Beeldbank Amsterdam uitgebreid met 43.000 nieuwe foto's
  • Buurtbewoners komen in opstand tegen plannen Paleis Soestdijk

Copyright © 2021 Erfgoedstem · Site door buro KREAS

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Wij gebruiken cookies om onze website ter verbeteren. U kunt deze cookies uitzetten. Cookies Statement. Geen probleemGeen cookies