Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Erfgoedvereniging Heemschut presenteert deze maand een brochure met een lijst Amsterdamse panden uit de periode 1965-1990. De lijst moet in de eerste plaats de discussie over deze periode aanwakkeren. Het kan voor zowel eigenaren, beleidsmakers als monumentenorganisaties als leidraad dienen bij aankoop, verbouwingen en monumentenaanvragen.
Eigenaren en huurders van panden met een historische winkelpui kunnen bij de gemeente subsidie aanvragen om ze een opknapbeurt te geven. Eigenaren en huurders van historische winkelpanden, ook buiten het centrum, kunnen maximaal 15.000 euro krijgen om een gevel of interieur te herstellen.
Ton Gijsbers uit Beek heeft in de Beekse Bartholemaeuskerk de exclusieve Martens van Sevenhovenpenning uitgereikt gekregen voor zijn onvermoeibare inzet voor het erfgoed in Gelderland. Ton Gijsbers is een betrokken man en was jarenlang raadslid in de voormalige gemeente Ubbergen en grossierde in functies die op erfgoed betrekking hebben. Zo richtte hij in de jaren zeventig de Ubbergse Stichting tot Behoud van Monument en Landschap op, was hij mede-oprichter en bestuurslid van de Stichting Stadsherstel Nijmegen en was hij actief in de Erfgoedvereniging Heemschut.
Heemschut heeft een eigen publicatie gepresenteerd: ‘Nederland aan het eind van een millennium’, een uitgave over architectuur en stedenbouw van 1965 tot nu toe. Heemschut wil hiermee de discussie aangaan over deze jongste architectuur in Nederland. Nederlands jongste architectuur, gebouwen van na 1965, staat onder druk. Aandacht voor deze bouwkunst is niet vanzelfsprekend en daardoor vallen iconische gebouwen ten prooi aan de slopershamer.
Heemschut Flevoland heeft de Willem Baarsen Prijs 2018 uitgereikt aan de Stichting Urker Botter voor het behoud van de UK 114. Dit schip is in het bezit geweest van tekstschrijver Lennaert Nijgh en na zijn overlijden in 2002 voor één euro verkocht aan de Stichting Urker Botter. Het is de eerste keer dat de Willem Baarsen Prijs is uitgereikt. Willem Baarsen was bestuurslid van Heemschut Flevoland en heeft bij zijn overlijden een legaat nagelaten. Dit legaat wordt gebruikt om een prijs uit te reiken aan projecten gericht op het behoud van archeologisch, materieel en immaterieel erfgoed in Flevoland.
Het karakteristieke gevelbeeld van de Choorstraat in Monster is gered. Ook een deel van de witte zijgevel aan de Dr. Van den Brinkstraat blijft behouden. Aanvankelijk leek het er op dat het leegstaande en verpauperde pand Café Overheijde zou worden gesloopt en dat de gevels daarmee zouden verdwijnen. Nu is de Monumentencommissie van de gemeente Westland akkoord gegaan met de plannen om de gevels te behouden met de achterliggende nieuwbouw. Zo blijft het karakteristieke gevelbeeld intact en wordt het zelfs versterkt.
Binnen Erfgoedvereniging Heemschut is een werkgroep Post ’65 actief. Deze werkgroep stelt zich ten doel om een inventarisatie, documentatie, waardenstelling en selectie van architectuur na 1965 te maken. Wat zijn de topstukken van dit jonge erfgoed? En hoe moet worden voorkomen dat deze topstukken onherstelbaar worden beschadigd? Ook Heemschut Fryslân is vertegenwoordigd in deze werkgroep. Nu roept Heemschut Fryslân iedereen op om zijn of haar topstukken aan te leveren. Zo moet een zo compleet mogelijk beeld ontstaan van architectuur na 1965 in Friesland. Zelf een topstuk aanleveren? Dat kan tot 1 december via heemschutfryslan@gmail.com.
Het Erfgoedbeleid op Flevolands provinciaal niveau wordt te beperkt opgepakt vindt Erfgoedvereniging Heemschut in Flevoland. Daarbij krijgen initiatieven vaak geen vervolg. Dit schrijft de erfgoedvereniging in de notitie ‘Flevolands erfgoed: meer dan Urk en Schokland’. Ook wordt geconstateerd dat op beroepsmatig niveau een beperkte kennis en capaciteit aanwezig is t.a.v. het Flevolandse erfgoed. Als het om geldelijke bestedingen gaat, is Flevoland als provincie de absolute hekkensluiter. De notitie is aangeboden aan de fractievoorzitters in Provinciale Staten van Flevoland.
In Goes bevindt zich in het voormalige GAK-gebouw aan de Van der Spiegelstraat een keramisch wandreliëf van kunstenares Els Westland. Het gebouw wordt waarschijnlijk begin 2019 gesloopt. Het kunstwerk is op verzoek van lokaal betrokkenen door de Werkgroep Monumentale Kunst van Erfgoedvereniging Heemschut onderzocht. De conclusie is dat het wandreliëf (voor Goes) een kunst- en cultuurhistorische betekenis heeft. Daarnaast heeft het kunstwerk een zeldzaamheidswaarde. In Zeeland zijn weinig vergelijkbare kunstwerken te vinden. Volgens Heemschut is er alle reden om het wandreliëf voor Goes te behouden. De werkgroep zal het lokale initiatief tot behoud met raad en daad blijven ondersteunen.
Heemschut Gelderland wil dat gemeenten en parochies afspraken maken over de toekomst van tientallen kerkgebouwen in Liemers en Achterhoek. De vrees is dat het niet mogelijk is een alternatieve bestemming te vinden als veel kerkgebouwen tegelijk leeg komen te staan. In dat geval zouden veel kerkgebouwen moeten worden gesloopt. Volgens John van Duren, secretaris van Heemschut Gelderland, spelen gemeenten een belangrijke rol in de toekomst van kerkgebouwen. “Een gemeente bepaalt wat er in een kerkgebouw mag via een bestemmingsplan.” Als de reacties positief zijn wil Erfgoedvereniging Heemschut eenzelfde oproep doen aan alle Gelderse en Nederlandse gemeenten.
Erfgoedvereniging Bond Heemschut, de Nationale Federatie Historische Luchtvaart, de Koninklijke Stichting Defensiemusea en Stichting Koninklijke Luchtmacht Historische Vlucht hebben gezamenlijk minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in een uiterste krachtinspanning gevraagd het historische watervliegtuig Catalina aan te kopen en veilig te stellen voor Nederland.
Heemschut Amsterdam heeft gevraagd om het kantorencomplex Tripolis aan de Amstelveenseweg, een ontwerp van Aldo en Hannie van Eyck, aan te wijzen als gemeentelijk monument. Het complex en de omgeving worden bedreigd door de uitbreiding van de Zuidas. Kenmerkend voor het complex uit 1990-1994 zijn de uitwaaierende plattegrond en de torenvormige geclusterde bouwdelen. Tripolis staat op hetzelfde terrein als het Burgerweeshuis uit 1960, een rijksmonument waarmee Van Eyck wereldberoemd is geworden. De gebouwen versterken elkaar architectonisch en stedenbouwkundig. De uiterlijke kenmerken van Tripolis en de samenhang met het Burgerweeshuis dienen gerespecteerd en beschermd te worden.
