De ontwikkelingen in het onderzoek naar antiek DNA gaan bliksemsnel. Jona Lendering schrijft dat de verwachting is dat we dit jaar onderzoeksresultaten zullen vernemen over DNA-onderzoek naar mensen die leefden in de Romeinse tijd. “Helaas overdrijven archeologen het belang van hun vondsten nogal eens. (…) Die overdrijving is niet onschuldig. Misverstanden, eenmaal geschapen, gaan nooit meer weg. Eén van de gangbare kwaliteitseisen die aan een voorlichting wordt gesteld, is dat ze verhindert dat misverstanden ontstaan.” Daarom legt Lendering op Historiek uit dat we, DNA-onderzoek of niet, allemáál afstammen van de Romeinen.
Limesmoeheid (1)
Jona Lendering herinnert zich niet wanneer hij “limesmoeheid” voor het eerst hoorde, maar vindt het woord “verontrustend”. “Er zijn mensen druk met de werelderfgoedstatusaanvraag en er is daarnaast een parallelle realiteit waarin men redenen heeft niet op te schrijven wat men denkt, maar ondertussen wel met elkaar bespreekt hoe moe men is van bijvoorbeeld nieuwsbrieven die beginnen met “Limes! Limes! Limes!” Het limesproject is geïsoleerd en loopt zo draagvlak mis. Dat is voor een project van deze omvang nogal problematisch.” Lendering stelt dat een probleem van het project is dat de voorlichting niet proactief is.
Door het oog van de monumentenfotograaf: Romijnstuw
Vorig jaar kreeg Nederland er een heel bijzonder Rijksmonument bij: het Waterloopbos in Marknesse, de Noord Oost Polder. Bijzonder omdat dit geen huis of is, een voormalig waterloopkundig laboratorium was en heel bijzonder in zijn soort. In het voorjaar van 1951 wordt daar door een aantal ingenieurs met een model begonnen. Ze maken een zeearm van de Westerschelde op schaal en gaan kijken en testen hoe de waterloop is.
Onze Ministers van Erfgoed
Op het Nationaal Monumentencongres in Leeuwarden presenteerde de nieuwe Minister van OCW, Ingrid van Engelshoven (D66), zich onlangs voor het eerst voor de voltallige monumentenzorg. Het was een prima eerste optreden kon je in de wandelgangen horen. Met ‘onze Minister’ zit het wel goed. Het is natuurlijk altijd afwachten wat voor minister je als sector krijgt. Dat hangt af van de coalitie, van de financiële ruimte die cultuur wordt toebedacht en de politieke kleur van de bewindspersoon. Maar uiteindelijk toch vooral van de persoon zelf. Of hij of zij een klik met het onderwerp heeft bepaalt sterk wat er in de komende kabinetsperiode op het terrein van erfgoed gebeurt. En alle signalen lijken wat dat betreft op groen te staan. En daarbij: van Engelshoven hoeft het niet alleen te doen. Er zijn in dit kabinet opvallend veel ministers die van belang zijn voor de erfgoedsector.
Hoogste en jongste vuurtoren van Nederland op de slooplijst
Weet u waar de hoogste vuurtoren van Nederland staat? Het zal u verrassen: in de haven van Rotterdam! Met zijn 67 meter overtreft hij nipt de Lange Jaap. In 1974 werd dit licht ontstoken op de Eerste Maasvlakte. Voor duizenden schippers en loodsen was het bij nacht een onmiskenbaar baken. Met de komst van de Tweede Maasvlakte werd hij onbruikbaar. De sloop staat gepland voor 2018.
Wilt u méér of minder Holland?
In de week voorafgaande aan het Catalaanse referendum organiseerden we vanuit de RCE een week vol activiteiten in de Achterhoek. We deden dat samen met 7 Achterhoekse gemeenten, de provincie Gelderland en het Gelders Genootschap. In die week stelden we diverse ruimtelijke en economische vraagstukken aan de orde en gingen we op zoek naar de vraag wat de Achterhoekse identiteit hier aan zou kunnen bijdragen.
De Wikipedisering van het erfgoed
De plannen voor een donjon in Nijmegen en de protesten tegen het standbeeld van Jan Pieterszoon in Hoorn zijn twee kwesties die betrekkelijk kort geleden speelden. In zijn blog beargumenteert Jona Lendering waarom je niet zomaar historisch erfgoed kunt toevoegen of weghalen: “Erfgoed is geen Wikipedia waar je een limes aan toevoegt omdat je die in Engeland, Libië en Duitsland hebt gezien of waar je de Prins Bernhardlaan uit weghaalt omdat die man niet wilde deugen. Als je zoiets doet, pas je het verleden aan het heden aan, in plaats van dat je het verleden benut om het te laten schuren en ervan te leren.
Door het oog van de Monumentenfotograaf – Zuiderkerktoren
Regeerakkoord biedt sector ‘vertrouwen in de toekomst’
“In het nieuwe regeerakkoord wordt aangekondigd dat het Wilhelmus op school gedoceerd gaat worden. Daarnaast moeten kinderen een bezoek brengen aan het Rijksmuseum en krijgen kinderen op hun achttiende levensjaar de canon van de Nederlandse geschiedenis uitgereikt. Die canon wordt ook aan nieuwe Nederlanders uitgereikt. Dit alles om Nederland binnen een sterke internationale bedding ‘herkenbaar’ te houden. Het gaat dus om expressie geven aan de Nederlandse identiteit.” Hoewel Frank Strolenberg opmerkt dat de passages die hij beschrijft al snel tot schampere opmerkingen leiden, wijst hij in zijn column op de kans die met het regeerakkoord kan worden aangegrepen om het begrip identiteit “meer handen en voeten te geven”.
“Liegen over Nikolaas van Myra”
Vorige week plaatsten we het bericht van Newsweek dat onder de Sint Nicolaaskerk in Myra een graf is opgegraven waarin de overblijfselen van Sint Nicolaas zouden liggen. Jona Lendering noemt het bericht dat ook in Nederlandse nieuwsmedia werd gepubliceerd een “volstrekt stompzinnig verhaal”. Volgens Lendering is het “extreem onwaarschijnlijk” dat het graf van Nikolaas is. Bovendien is er geen wetenschappelijke test om de “Nikolaasheid” van iets vast te stellen. Lendering besluit dat het erge aan de zaak niet het toeristische belang of het Turkse nationalisme is, maar “de schaamteloze minachting die wetenschappers tonen voor de wetenschap”.
Gebruik natuurlijk isolatiemateriaal in uw historische woning
In 1906 isoleerde de Leidse architect Hendrik Jesse zijn slaapkamer met zeegras. Natuurlijke isolatiematerialen – zeegras, schelpen, weitdoppen, wol – waren eeuwenlang de enige optie. Met de opkomst van industrieel vervaardigd isolatiemateriaal kwam hier een eind aan. Al snel werden daken en gevels geïsoleerd met PUR, glaswol, steenwol en asbest. In dit artikel breek ik een lans voor natuurlijk (en historisch) isolatiemateriaal. Er zitten namelijk meerdere voordelen aan!
Archeologie is een hype
Wie een blik werpt op het nieuws kan de volgende conclusies trekken: archeologen zijn alleen geïnteresseerd in schatten; archeologie is alleen goed voor een quasimystiek gevoel voor mysterie; archeologische vondsten die niet kunnen worden gepresenteerd als ‘het Pompeii van…’ worden niet gefinancierd. Hoewel deze conclusies een beetje satirisch zijn, neemt Jona Lendering ze wel serieus. “Archeologie komt steeds weer in het nieuws met onzin en dat overschaduwt het serieuze nieuws. Zo dupeert de archeologie bona fide wetenschappers die zichzelf niet overschreeuwen en de samenleving wél willen verrijken.”