Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Afgelopen donderdagavond vond in de Tweede Kamer het debat plaats over de Uitgangspuntenbrief van minister van Engelshoven. In deze brief worden de contouren vastgelegd voor het cultuurbeleid in de periode 2021- 2024. “Wat in het debat niet duidelijk is geworden is hoe de minister deze doelstellingen gaat realiseren binnen het bestaande budget. De vraag is of zij de juiste keuze maakt door nu middelen te gaan verschuiven.”
PvdA-Kamerlid Henk Nijboer reageert op een Kamerbrief van minister Wiebes waarin staat dat karakteristieke panden in het aardbevingsgebied in Groningen kunnen worden gesloopt als de kosten voor versterking 150 procent van de herbouwkosten van het pand bedragen. “Het is maatschappelijk en juridisch onacceptabel om aan de hand van een rekensom een besluit te nemen over de toekomst van gebouwen die de identiteit van ons gebied bepalen. (…) Deze gebouwen vertellen de geschiedenis van onze provincie. Er hebben mensen gewoond, zijn families grootgebracht. Ze vertellen verhalen. (…) De 150 procentsnorm moet wat de PvdA betreft onmiddellijk van tafel.”
Plannen van provincies om bomen langs N-wegen te kappen leiden telkens tot felle discussies. Maar waarom staan er veel bomen langs N-wegen, hoe breed moet de ‘obstakelvrije’ zone zijn en welke mogelijkheden bieden de richtlijnen om wegen optimaal veilig in te richten met behoud van bomen? De Bomenstichting zet een aantal feiten op een rijtje. Lees de uitgave hier.
‘Maskerade Leiden 1865’, deze tekst siert in goudopdruk een zogenaamd maskeradealbum uit 1865. Het bevat prachtige kleurenafbeeldingen van een historische optocht georganiseerd door de studentenvereniging Minerva ter gelegenheid van het lustrum van de Leidse universiteit. Tussen 1835 en 1910 vonden dergelijke maskerades plaats voor de Leidse bevolking. Op 29 juni a.s. zet Minerva deze traditie voort. Dit keer vanwege het lustrum van de studentenvereniging.
Volgens bekenden is hij uitgegroeid tot een icoon en heeft hij Herinneringscentrum Kamp Westerbork gemaakt tot wat het nu is: een belangrijk monument met uitgebreide informatievoorziening. Maar hoe heeft directeur Dirk Mulder zo belangrijk kunnen worden? RTV Drenthe blikt terug op de carrière van Dirk Mulder door de ogen van drie mensen die hem goed kennen (zie video’s). Vanaf 1 juli neemt Gerdien Verschoor het stokje bij Herinneringscentrum Kamp Westerbork van Dirk Mulder over.
Kinderen denken bij een monument wellicht aan iets heel ouds en saais, waar weinig te beleven valt. Amsterdam herbergt echter een hele hoop interessante monumenten waar van alles gebeurt en waar kinderen kunnen leren hoe zo’n gebouw vroeger, maar ook nu nog wordt gebruikt. Op 21 juni bezochten ruim 100 scholieren uit groep 5 tot en met 8 van verschillende Amsterdamse basisscholen een monument tijdens de Open Monumenten Klassendag. Tijdens deze dag leerden zij onder meer over de bijzondere monumenten Arti et Amicitiae en de Hollandsche Manege.
Soms komen bij het Meldpunt Archeologie van Landschap Erfgoed Utrecht unieke vondsten binnen waarbij archeologen niet direct een verklaring paraat hebben. Zoals bij deze mantelspeld in de vorm van een cicade die niet eerder in Nederland is aangetroffen. In deze aflevering van ‘Vondst van de Schervendokter’ duikt archeoloog Alexander van de Bunt in het verhaal achter deze bijzondere mantelspeld.
“Het lijkt er wel op hoe jonger het erfgoed is, hoe meer het in de gevarenzone dreigt te komen.” Peter Nijhof van Erfgoedvereniging Heemschut maakt zich zorgen om historische gebouwen in Flevoland. Volgens hem wordt onderschat hoe waardevol sommige gebouwen zijn (zie video). Toch ziet hij in sommige Flevolandse plaatsen een kentering. “Almere heeft een goed beleid onder de titel ‘Iconen van Almere’. Daar hebben ze ook bewoners gevraagd welke gebouwen zij belangrijk vinden en waar wij zuinig op moeten zijn.”
Het boek ‘We mogen niet klagen’ staat vol ansichtkaarten van bejaardentehuizen, inclusief de veelal ontroerende teksten die bewoners aan familie of vrienden schreven. En passant wordt een beeld van een generatie gebouwen en bewoners geschetst. Het is en vertrouwd beeld: het bejaardentehuis met zijn uitgeklapte zonneluifels. Ooit waren deze gebouwen een symbool van welvaart en vooruitgang. Maar doordat ouderen steeds langer zelfstandig blijven wonen en nieuwe woonzorgconcepten zijn ontwikkeld, raken deze gebouwen leeg en worden ze gesloopt of herbestemd. Ook ansichtkaarten zijn verworden tot een fenomeen uit een andere tijd, helemaal de ansichtkaarten van bejaardentehuizen.
“Met een kaart kom je overal: van Zoutelande tot Zoetermeer, van IJsland tot vuurland, van hier tot Tokio. De verhalen die kaarten kunnen overbrengen zijn onuitputtelijk.” Zo begint het vrijdag uitgekomen boek ‘De geschiedenis van Nederland in 100 oude kaarten’, geschreven door een kaartfanaten-echtpaar: Marieke van Delft, conservator in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag, en haar man Reinder Storm, conservator cartograaf aan de Universiteit van Amsterdam. Kijk hier de uitzending van Nieuwsuur terug.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft op 29 mei 2019 het Bijlmermuseum tot gemeentelijk beschermd stadsgezicht aangewezen, het eerste in stadsdeel Zuidoost en het jongste van Amsterdam. De aanwijzing verwondert wellicht, vanwege het negatieve imago dat deze modern vormgegeven buurt ooit had. Voor de erfgoedexperts van Monumenten en Archeologie van de gemeente Amsterdam aanleiding voor een blik op de bijzondere geschiedenis van het Bijlmermuseum.
Gisterochtend sprak de Tweede Kamer over de bescherming van ons erfgoed. “Om archeologische vondsten voor Nederland te behouden, is het hoog tijd de regels beter te handhaven en misschien zelfs de Erfgoedwet aan te passen”, schrijft archeoloog Gerrit Dusseldorp. “We hebben in Nederland een zogenoemd Portable Antiquities Netherlands Scheme (PAN). Hierin werken metaaldetector-hobbyisten samen met archeologen. Hieruit komt fantastische kennis voort, die archeologen nooit alleen kunnen vergaren. Maar als we niet oppassen, wordt de samenwerking met experts gebruikt als ’echtheidscertificaat’ door verzamelaars die hun vondsten voor veel geld willen verhandelen. Dat moedigt de vernieling van ons aller verleden aan.”
