Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
De bewaaromstandigheden in archeologische opslagplaatsen van gemeenten zijn matig. Provincies doen dat een stuk beter. Maar gemeenten zijn weer beter in het interesseren van het grote publiek. Dat schrijft minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, D66) in een reactie op twee rapporten van de Erfgoedinspectie. ‘De gemeentelijke en provinciale archeologische depots vormen samen de archeologische schatkamer van Nederland.’
Steeds meer kerken komen leeg te staan. Sloop dreigt. Minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap stelde daarom onlangs 13,5 miljoen euro beschikbaar om ‘kerkenvisies’ te ontwikkelen: een gezamenlijk toekomstplan voor alle kerken in een gemeente. “Het is een enorme opgave. Het water staat veel kerkeigenaren aan de lippen”, zegt projectleider Frank Strolenberg van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Betrokkenen hebben vaak tegengestelde belangen en ideeën. Een erfgoedorganisatie wil graag monumentale kerken behouden, bewoners het icoon in hun dorp of wijk, overheden hechten aan een maatschappelijke invulling. “Keuzen worden onvermijdelijk.”
Minister Ingrid van Engelshoven (Cultuur) schakelt de Raad voor Cultuur in om onderzoek te doen naar de mogelijkheden van een designmuseum in Eindhoven. Want het geld is er al, in elk geval voor een groot deel, maar een duidelijk plan nog niet. Maandag (19 november) werd door D66 en VVD een voorstel voor een ‘rijksmuseum voor design in Brabant’ ingediend. Binnenkort mag de Tweede Kamer over het voorstel stemmen. Duidelijk is al dat de minister een designmuseum wel ziet zitten. “We moeten ervoor zorgen dat design en designerfgoed wordt gearchiveerd en toegankelijk is.”
Het ministerie van OCW stelt 9,5 miljoen euro beschikbaar voor het opstellen van kerkenvisies en 2 miljoen euro voor het ondersteunen van vrijwilligers in de kerk. Dat zei minister Ingrid van Engelshoven maandag (19 november) tijdens de behandeling van de cultuurbegroting. De minister noemde drie toekomstmogelijkheden voor kerken. “Welke kerken willen we echt behouden voor de eredienst? Welke kerken krijgen een herbestemming? En welke kerken kunnen wellicht worden gesloopt?” Naast het praktisch ondersteunen van vrijwilligers in de kerk, wil de minister een vrijwilligersprijs in het leven roepen.
Dinsdag 13 november nam minister Ingrid van Engelshoven het eerste exemplaar in ontvangst van het boek ‘De groene horizon’. Ook werd het achtste landschapskunstwerk van Flevoland geopend. Deze feestelijkheden zijn onderdeel van de viering van 100 jaar Zuiderzeewet. Het boek ‘De groene horizon’ vertelt over vijftig jaar bouwen aan het groene landschap van oostelijk en zuidelijk Flevoland. Het boek is een ode aan het ontstaan van de polders en aan de unieke wereldcollectie landschapskunst die Flevoland rijk is. Het boek is een publicatie van Staatsbosbeheer en Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Het CDA wil dat de overheid meer praktische ondersteuning biedt aan vrijwilligers die zich bezighouden met het beheer van monumentale kerkgebouwen. CDA-Kamerlid Lenny Geluk diende daartoe gisteren (19 november), tijdens de behandeling van de cultuurbegroting van minister Ingrid van Engelshoven, een voorstel in. Het zijn deze vrijwilligers die een belangrijke rol spelen in het behoud van monumentale kerkgebouwen, aldus Geluk. “De uren die zij hierin steken, komen vaak boven op een drukke baan. Dat is een hele uitdaging en vraagt ook om specifieke kennis. Trainings- en opleidingsmogelijkheden kunnen daarbij helpen. Vrijwilligers verdienen een extra steuntje in de rug.”
De Zeeuwse steden Goes, Middelburg, Terneuzen en Vlissingen willen samen met het provinciebestuur een gooi doen naar de titel culturele hoofdstad van Europa in 2033. Dat staat in het regioprofiel cultuur dat de Zeeuwse overheden naar cultuurminister Ingrid van Engelshoven sturen. “We willen de aantrekkelijkheid van onze provincie meer zichtbaar maken op het gebied van cultuur. Zeeland is land in zee en het culturele doorgeefluik tussen Holland en Vlaanderen. Zeeland voelt anders. Zowel de maritieme sfeer als het mediterrane gevoel hangen er in de lucht”, aldus gedeputeerde Ben de Reu.
De Sint Urbanuskerk in Amstelveen, waar vorige maand een grote brand woedde, blijft een beschermd rijksmonument. Dat schrijft minister Ingrid van Engelshoven (OCW) aan de Tweede Kamer. “Geconstateerd is dat de schade met name de kap en het gewelf van het schip van de kerk betreft. De schade aan de overige delen van de kerk is beperkt en lijkt goed te herstellen.” Specialisten van de RCE hebben advies gegeven hoe verdere schade kan worden voorkomen. “Tevens is vastgesteld dat er voldoende monumentale waarden resteren om de rijksbescherming van de kerk te handhaven.”
De Muur van Mussert is zaterdag officieel gemarkeerd als rijksmonument. “Laat deze muur ons eraan herinneren dat woorden die de rechtsstaat ondermijnen en de vrijheid onder druk zetten, nooit onweersproken mogen blijven”, zei minister Van Engelshoven (OCW). “Erfgoed zoals deze muur confronteert ons met de zwarte bladzijden in onze geschiedenis. Het dwingt ons die bladzijden te lezen en te herlezen, zodat we het gesprek erover blijven voeren en ervan kunnen leren. Dat is pijnlijk en beschamend. Maar het is altijd beter dan de muur weg te halen en ons beladen, schuldige verleden te vergeten. Want dan vervallen we in herhaling.”
De Tweede Kamer is eensgezind over het belang van het Nederlandse erfgoed. Afgelopen dinsdag werd met minister minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen) gediscussieerd over de beste manier om ons erfgoed te beschermen en te behouden voor toekomstige generaties. Zo werd er gediscussieerd over de extra investering van 325 miljoen euro, de subsidieregeling monumentenonderhoud en beladen erfgoed. Het debat is hier terug te kijken. Een samenvatting van het debat is hier te vinden. Vandaag, donderdag 13 september, stemt de Tweede Kamer over de ingediende noties.
Opnieuw aandacht voor de gedwongen verkoop van de Catalina aan een Amerikaans museum. In ‘Laat op één’ pleiten erfgoedbeschermer Christian Pfeiffer van Erfgoedvereniging Heemschut en historicus Herman Pleij voor behoud van het iconische watervliegtuig (zie video vanaf 37.20). Volgens Heemschut is het vijf voor twaalf en daarom tijd voor een wake-up call. “Wij vinden dat dit vliegtuig niet naar het buitenland mag vertrekken. (…) Als het wordt verkocht, komt het nooit meer terug”, aldus Pfeiffer. In een brief aan minister Van Engelshoven (Cultuur) roept hij op om de Catalina in Nederland te houden.
Minister Van Engelshoven hoopt dat er een passende oplossing komt voor de Amsterdamse museumtramlijn. Maar in een antwoord op de kamervragen legt de cultuurminister de bal bij de gemeente. “Het verlies van historische trams en de museumspoorlijn zou uiteraard zeer spijtig zijn en ik hoop dan ook dat de stichting Electrische Museumtramlijn Amsterdam en Amsterdam tot een passende oplossing komen”, schrijft Van Engelshoven. Ondertussen dringen de oppositiepartijen in Amstelveen, waar de historische tramlijn ook deels door loopt, er bij het college daar op aan om alles op alles te zetten de trams te behouden.
